LGD „Źródło”, budżet obywatelski i Bukowska Karta Mieszkańca

O możliwościach finansowania projektów w nowej kilkuletniej perspektywie unijnej dla LGD Źródło, zasadach działania budżetu obywatelskiego i wzajemnych relacjach z funduszem sołeckim mówiono podczas wspólnego posiedzenia komisji: Budżetu i Oświaty oraz Rolnictwa, Ochrony Środowiska i Spraw Socjalnych Rady MiG Buk, które odbyło się 20 lutego br. Burmistrz Miasta i Gminy Buk Paweł Adam przedstawił projekty uchwał, w tym inicjatywę „Bukowskiej Karty Mieszkańca”, która będzie uprawniała do szeregu ulg i zniżek mieszkańców zameldowanych oraz rozliczających swój podatek dochodowy w gminie.

Finansowanie projektów w ramach LGD Źródło

Obrady komisji prowadzone przez Przewodniczącego Komisji Budżetu i Oświaty Tomasz Plewa rozpoczęły się od omówienia aktualnych działań Lokalnej Grupy Działania „Źródło”, która swoim zasięgiem obejmuje obszar gmin: Buku, Dopiewa, Stęszewa i Komornik. Radni otrzymali informacje dotyczące możliwości finansowania projektów w nowej kilkuletniej perspektywie – według Planu Strategicznego Wspólnej Polityki Rolnej UE na lata 2023-2027 dla LGD Źródło. W posiedzeniu komisji udział wzięli też sołtysi, którzy zostali zaproszeni jako reprezentanci wsi, aby mogli przekazać swoim mieszkańcom informacje o możliwościach dofinansowań, o jakie będą mogli się niebawem ubiegać lokalni przedsiębiorcy i prowadzący działalność gospodarczą oraz dyrektorzy szkół reprezentujący jednostki samorządowe.

W dn. 25.01.br. Lokalna Grupa Działania „Źródło” z samorządem województwa wielkopolskiego podpisała umowę na kolejne lata działania i pozyskała budżet w wysokości 5.510.783 euro. Dzięki tym funduszom będzie można się starać o dofinansowania w ramach czterech celów strategicznych takich jak:
⮚ rozwój funkcji rekreacyjnych, kulturalnych i turystycznych obszaru finansowanego z Planu Strategicznego dla Wspólnej Polityki Rolnej. Możliwe będzie pozyskanie środków przez jednostki sektora finansów publicznych na inwestycje w zakresie infrastruktury publicznej. Ponadto organizacje pozarządowe będą mogły się ubiegać o dofinansowanie na przygotowanie wydarzeń dla mieszkańców w ramach projektów grantowych oraz organizowanie działań aktywizujących mieszkańców. Budżet na te działania wynosi 1.750.000 euro;
⮚ wzrost aktywności gospodarczej społeczności lokalnej finansowany z Planu Strategicznego dla Wspólnej Polityki Rolnej. Są to działania skierowane do mieszkańców, którzy będą chcieli uruchomić działalność gospodarczą oraz do firm, które zamierzają rozwinąć działalność. Budżet na te działania wynosi 1.000.000 euro;
⮚ rozwój obszaru w oparciu o specyficzne zasoby lokalne finansowany z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego. W ramach tego przewidziano finansowanie zadań, takich jak dbałość o dziedzictwo lokalne i zieloną infrastrukturę przez jednostki sektora finansów publicznych. Budżet na te działania wynosi: 703.000 euro;
⮚ wyrównanie szans rozwojowych finansowany z Europejskiego Funduszu Społecznego Plus. Środki przeznaczone będą na działania edukacyjne dla szkół, takie jak podnoszenie kompetencji i rozwijanie zainteresowań oraz promowanie integracji społecznej osób zagrożonych ubóstwem lub wykluczeniem społecznym, w tym osób najbardziej potrzebujących i dzieci. Również dotyczy to działań na rzecz promowania równości szans i aktywnego udziału w życiu społecznym. Budżet na te działania wynosi: 1.054.000 euro.

5,5 mln euro dla Lokalnej Grupy Działania „Źródło”

Jak poinformował Prezes Zarządu LGD „Źródło” Waldemar Przybyszewski – zaproszony na posiedzenie komisji – biuro obecnie przygotowuje szczegółową dokumentację dotyczącą poszczególnych konkursów, a pierwsze nabory zaplanowano na drugą połowę 2024 roku.

W trakcie dyskusji nad przedstawionymi informacjami radny Tomasz Plewa dopytywał między innymi, o to : w którym obszarze celów strategicznych gmina może się starać o dofinansowanie na działania związane z poprawą jakości wody Jeziora Niepruszewskiego i otoczenia wokół akwenu. Chciał też wiedzieć, jaki podmiot może się ubiegać o dofinansowania na działania edukacyjne dla szkół: gmina czy szkoła.

Przewodnicząca Rady Stowarzyszenia LGD „Źródło” Joanna Napierała, odpowiadając na pytania, mówiła między innymi, że w przeprowadzonych konsultacji społecznych dotyczących potrzeb, które pozwoliły na sformułowanie celów wpisanych w Plan Strategiczny dla Wspólnej Polityki Rolnej oraz Fundusze Europejskie dla Wielkopolski w zakresie podnoszenia kompetencji i rozwijania zainteresowań, uczestniczyli też dyrektorzy szkół. – Z tych konsultacji wynika, że szkoły zgłaszają potrzeby dotyczące zwiększenia godzin dydaktycznych odnośnie podnoszenia kompetencji i wyboru ścieżki zawodowej; tego typu działania będą w pierwszej kolejności realizowane przez LGD „Źródło”.

Budżet obywatelski a fundusz sołecki

Radni otrzymali też informacje dotyczące zasad działania i uwarunkowań organizacyjnych budżetu obywatelskiego – tworzenia listy zamierzeń inwestycyjnych, reguł postępowania i ogłoszeń przy naborze wniosków, też zestawienie – jak inicjatywa budżetu obywatelskiego realizowana jest w innych gminach. Materiały te były uzupełnieniem do informacji przygotowanych na posiedzenie komisji Rady MiG Buk w sierpniu 2022 roku. Przedstawiono też projekt uchwały w sprawie Budżetu Obywatelskiego Miasta i Gminy Buk, wraz z regulaminem przeprowadzania konsultacji społecznych w ramach Bukowskiego Budżetu Obywatelskiego, który został przygotowany po uwzględnieniu poprawek zaproponowanych przez radnych. Przedłożono ponadto porównanie budżetu obywatelskiego do funduszu sołeckiego – ile środków finansowych w ramach funduszu sołeckiego można pozyskać, jakie korzyści ma gmina z funduszu sołeckiego, wzajemne relacje i możliwości zastosowania odpowiednich poziomów ważności oraz wskaźników w mieście i na terenach wiejskich. Przypomniano, że w ramach refinansowania środków z budżetu państwa można uzyskać co najmniej 20 % dokonanych wydatków.

Jak powiedział Przewodniczący Komisji Budżetu i Oświaty Tomasz Plewa, aby jeszcze w tej kadencji podjąć uchwałę w sprawie Budżetu Obywatelskiego MiG Buk należałoby na najbliższej, zresztą już przedostatniej sesji tej kadencji, przyjąć stosowny projekt uchwały. – Fundusz sołecki jest mini budżetem obywatelskim na terenach wiejskich, działającym jednak na innych zasadach, w oparciu też o inne kryteria – to zebrania wiejskie decydują o tym, na co przeznaczać środki z tego funduszu.

W trakcie dyskusji radni zastanawiali się między innymi nad zasadami głosowania w budżecie obywatelskim, czy mieszkaniec powinien mieć prawo, aby oddać tylko jeden głos na konkretny projekt czy na kilka pozycji; czy projekty poddane do głosowania należy podzielić na dwie lub trzy grupy: miejskie, wiejskie duże i wiejskiej małe.

Na te wątpliwości udzielała wyjaśnień Joanna Napierała, kierownik Referatu Spraw Administracyjnych, która przy trzech pierwszych edycjach budżetu obywatelskiego zajmowała się tą tematyką w urzędzie Gminy Dopiewo. – Pierwszy rok funkcjonowania budżetu obywatelskiego w naszej gminie pozwoli odpowiedzieć na pytanie: co dalej – jaka jego formuła się przyjmie; też czy mieszkańcy oczekują, aby projekty dzielić na grupy czy zostawić jeden wspólny pakiet projektów. Dlatego w pierwszej edycji budżetu obywatelskiego nie zakładamy wprowadzenia tego typu podziału. W celu przeprowadzenia całego procesu budżetu obywatelskiego i głosowania niezbędny będzie też zakup stosownej platformy informatycznej, której szacowany koszt wynosi około 50.000 zł.

W trakcie dyskusji, burmistrz Paweł Adam zwrócił uwagę, że budżet obywatelski cały czas pozostaje fakultatywnym narzędziem do wykorzystania w gminach miejsko-wiejskich; obligatoryjny jest w miastach na prawach powiatu. Rolę budżetu obywatelskiego na terenach wiejskich w naszej gminie z powodzeniem pełni już fundusz sołecki.

Burmistrz wyszedł z propozycją, aby gmina zrezygnowała z budżetu obywatelskiego, a środki, które miałyby być przeznaczone na realizację projektów w ramach tego budżetu, podzielić po połowie: – Proponuję stworzyć zupełnie nową formułę budżetu obywatelskiego – stosownie do potrzeb naszej gminy, a nie wprowadzać sztywny model, wzorując się na innych gminach. Należy zwiększyć środki finansowe na fundusz sołecki – proporcjonalnie każdemu sołectwu dodać więcej, co pozwoli zrealizować więcej zadań, a jest to szczególnie potrzebne małym sołectwom. Takie działania można podjąć też z racji tego, że rząd zapowiedział zwiększenie zwrotu środków z budżetu państwa na fundusz sołecki. Mam nadzieję, że więcej środków bardziej zmotywuje mieszkańców sołectw, aby uczestniczyli w zebraniach wiejskich i bardziej interesowali się sprawami wsi. Dalej wnioskuję, aby drugą część „budżetu obywatelskiego” przeznaczyć dla miasta Buk i wprowadzić fundusz miejski. Miasto Buk nie dysponuje funduszem sołeckim, a też chce współdecydować i podejmować swoje działania. W tym celu należałoby wypracować formułę spotkań i sposób głosowania, jakim dysponują sołectwa, a tam taką rolę pełnią zebrania wiejskie. Reasumując, jeżeli przyjmiemy, że środki do dyspozycji z wydzielonego budżetu będą w wysokości 200-300 tys. zł, to można go podzielić po połowie: miasto i sołectwa. Byłoby to najbardziej kompromisowe rozwiązanie. Jeśli będzie więcej środków, to nie tylko sołtysi, rady sołeckie, ale też wszyscy mieszkańcy będą mieli większe możliwości współdecydowania o tym, co się dzieje na najbliższym im terenie – podsumował swoje wystąpienie burmistrz.

Prowadzący obrady Tomasz Plewa zaproponował radnym na zakończenie dyskusji, aby zakończyć prace nad Bukowskim Budżetem Obywatelskim, a w zamian podjąć temat stosownej uchwały, zwiększającej środki dla funduszy sołeckich o kwotę 150-200 tys. zł. Co do autorskiego programu funduszu miejskiego przypomniał terminarz kończącej się kadencji rady i zasugerował, aby tym tematem zajęli się już radni w nowej kadencji. Radni przychylili się do tych propozycji i zgodnie stwierdzono, że gmina ostatecznie odstępuje od wprowadzenia tradycyjnej formuły budżetu obywatelskiego. Burmistrza zobowiązano natomiast do przygotowania dwóch projektów uchwał, określających zasady zwiększenia środków funduszu sołeckiego oraz funduszu miejskiego, które powinny trafić pod obrady jeszcze w tej kadencji.

Omówienie projektów uchwał

Projekty uchwał przedstawił burmistrz. Jeden z nich dotyczył wyrażenia zgody na nabycie lokalu mieszkalnego w Buku mającego charakter „Mieszkania Wspomaganego”. Środki na ten cel gmina w całości pozyskała w ramach projektu „Budzimy Zgaszone Umysły, Serca i Nadzieje”, a zakupione mieszkanie będzie w stanie: „wykończenie pod klucz”. Projekt uchwały spotkał się z akceptacją radnych.

Dofinansowanie unijne dla ważnych zadań społeczno-zdrowotnych

Burmistrz przedstawił też projekt uchwały w zakresie przyjęcia Programu „Bukowska Karta Mieszkańca”, którego celem jest promocja zameldowania i rozliczania podatku dochodowego PIT w gminie Buk. Też umacniania wśród mieszkańców poczucia lokalnej tożsamości, poszerzenia oferty spędzania wolnego czasu dla mieszkańców, promocji korzystania z usług lokalnych przedsiębiorców. Do otrzymania karty uprawniona będzie osoba zameldowana lub która rozlicza podatek dochodowy od osób fizycznych i deklaruje w swoim zeznaniu podatkowym, że jej miejscem zamieszkania jest gmina Buk. „Bukowska Karta Mieszkańca” będzie uprawniała do wielu ulg i zniżek oraz ma ułatwić korzystanie z obiektów i oferty kulturalnej, sportowej i rekreacyjnej w gminie. Radni w trakcie dyskusji dopytywali burmistrza na jakich zasadach karta będzie wydawana i jaki jest planowany zakres przysługujących ulg. W wyniku dyskusji pozytywnie zaopiniowali w/w projekt uchwały.

Przy okazji burmistrz przekazał dobrą wiadomość dotyczącą pozyskanego dofinansowania w wysokości 90 tys. zł przyznanego przez samorząd województwa wielkopolskiego, w ramach programu „Kulisy Kultury”, na modernizację filii Biblioteki Publicznej w Niepruszewie.

90 tys. na modernizację filii bibliotecznej w Niepruszewie

Sprawy bieżące

Radni w imieniu mieszkańców zgłaszali bieżące sprawy, dopytywali między innymi o wyświetlacze prędkości, stan dróg gminnych.
Przewodniczący Rady MiG Buk Piotr Goroński przypomniał radnym o składaniu oświadczeń majątkowych na koniec kadencji.

Ponadto podczas tego posiedzenia wspólnych komisji: Budżetu i Oświaty oraz Rolnictwa, Ochrony Środowiska i Spraw Socjalnych Rady MiG Buk, pozytywnie zaopiniowano projekty uchwał w zakresie:
– przystąpienia do sporządzenia Planu ogólnego zagospodarowania przestrzennego Miasta i Gminy Buk;
– wyrażenia zgody na sprzedaż nieruchomości położonej w Niepruszewie;
– zaliczenia drogi – ul. Józefa Grobelnego do kategorii dróg gminnych;
– przyjęcia Programu opieki nad zwierzętami bezdomnymi oraz zapobieganiu bezdomności zwierząt na terenie Miasta i Gminy Buk na rok 2024;
– uchwalenia planu pracy Komisji Rewizyjnej Rady Miasta i Gminy Buk na 2024 rok.