Proinwestycyjny budżet gminy na 2024 rok przyjęty

Podczas LIX sesji Rady MiG Buk, która odbyła się 28 grudnia ub.r. radni 10 głosami „za”, przy 2 głosach „przeciw”, 1 głosem wstrzymującym przyjęli projekt budżetu gminy na 2024 rok. Dochody gminy zostały zaplanowane na poziomie 97,8 mln zł; wydatki – 109,5 mln zł; z czego 30,8 mln zł przeznaczonych zostanie na inwestycje, na które pozyskano już środki zewnętrzne – dofinansowania w kwocie 16,7 mln zł. Planowany deficyt wyniesie 11,7 mln zł.

Projekt budżetu – założenia

Najważniejszym tematem grudniowych posiedzeń, zarówno komisji, jak i sesji Rady MiG Buk było omówienie oraz przyjęcie budżetu gminy na rok 2024, który jest najważniejszym dokumentem wyznaczającym kierunki działania gminy. Radni otrzymali szczegółowe zestawienia w zakresie między innymi dochodów, wydatków, zadań inwestycyjnych, przychodów i rozchodów gminy. Projekt budżetu na 2024 rok zakłada łączną kwotę dochodów w wysokości 97.810.239 zł, z tego dochody bieżące: 78.920.631 zł, dochody majątkowe: 18.889.608 zł. Zaproponowano łączną kwotę wydatków w wysokości: 109.559.848,84 zł, z tego wydatki bieżące: 78.736.159,85 zł, wydatki majątkowe: 30.823.688,99 zł. Deficyt budżetu w kwocie 11.749.609,84 zł planuje się pokryć z emitowanych papierów wartościowych. Określono łączną kwotę przychodów budżetu w wysokości 14.780.000 zł, rozchodów: 3.030.390,16 zł. Zaplanowano też limit zobowiązań z tytułu zaciągniętych kredytów i pożyczek oraz emitowanych papierów wartościowych w kwocie 19.780.000 zł, w tym na pokrycie występującego w ciągu roku przejściowego deficytu budżetu: 5.000.000 zł.

Zanim projekt budżetu na 2024 roku trafił pod obrady sesji, podobnie jak projekt Wieloletniej Prognozy Finansowej Miasta i Gminy Buk na lata 2024-2044, celem zaopiniowania został przekazany do Regionalnej Izby Obrachunkowej w Poznaniu. Opinie w obu przypadkach były pozytywne, a ich uzasadnienie na sesji przedstawiła Skarbnik MiG Buk Aleksandra Szajek, mówiąc między innymi, że „wskazano na konieczność stałego monitorowania prognozowanych wielkości budżetowych, w szczególności dochodów i wydatków bieżących, a w razie potrzeby dokonywania korekt tych wielkości, z zachowaniem zasady realistyczności prognozowania, ewentualnie dokonywania zmian w harmonogramie spłaty zobowiązań”.

Wcześniej komisje stałe Rady MiG Buk: Komisja Budżetu i Oświaty oraz Komisja Rolnictwa, Ochrony Środowiska i Spraw Socjalnych też pozytywnie zaopiniowały w/w projekty uchwał.

Burmistrz, przedstawiając główne założenia budżetu na 2024 rok mówił, że dochody gminy rosną dzięki między innymi wzrostowi wpływów z podatku od nieruchomości – szacunkowe wyliczenia: 19.854.105 zł, podatku dochodowego od osób fizycznych – 18.473.678 zł, podatku dochodowego od osób prawnych – 3.850.146 zł.

Zaplanowane przedsięwzięcia i inwestycje:

Budżet na 2024 rok jest proinwestycyjny, o czym świadczy zakres zaplanowanych inwestycji, na których realizację gmina planuje przeznaczyć 30,8 mln zł, na co składają się dotacje i dofinansowania w wysokości ponad 16 mln zł – mówił burmistrz i wymienił zaplanowane inwestycje:

– budowa sieci kanalizacji sanitarnej wraz z infrastrukturą towarzyszącą w ul. Zakładowej oraz w ul. Słonecznej i ul. Smugi, II etap – kontynuacja i rozliczenie inwestycji,
– odbudowa lub renowacja 7 stawów w sołectwach i zbiornik retencyjny w Buku u zbiegu ulic Dobieżyńskiej i Kolejowej – kontynuowanie przygotowywanej dokumentacji,
– budowa ciągu pieszo-rowerowego wzdłuż drogi wojewódzkiej 307 (Buk – Wygoda) – kontynuowanie przygotowywanej dokumentacji technicznej,
– budowa chodnika w miejscowości Dobra – opracowanie dokumentacji,
– przebudowa i remont ul. Strzeleckiej w Wielkiej Wsi i Buku,
– przebudowa ul. Kwiatowej w Niepruszewie wraz z budową parkingu i drogi do plaży,
– budowa ul. Szkolnej w Niepruszewie,
– budowa ul. Ogrodowej w Wielkiej Wsi,
– budowa chodnika w miejscowości Wysoczka (przygotowanie dokumentacji),
– budowa drogi gminnej łączącej drogę powiatową (Buk – Dobieżyn) z drogą wojewódzką nr 306 (Buk – Stęszew),
– poprawa bezpieczeństwa w gminie Buk poprzez montaż wyświetlaczy prędkości,
– budowa ul. Browarnej w Buku,
– rewitalizacja rynku w Buku – konkurs architektoniczno-urbanistyczny, w wyniku, którego nastąpi opracowanie koncepcji rewitalizacji rynku,
– zakup wiat przystanków autobusowych,
– wydłużenie istniejącego przejścia podziemnego na stacji Buk pod torami kolejowymi nr 3 Warszawa Zachodnia – Kunowice do planowanego przez gminę po południowej stronie zintegrowanego węzła przesiadkowego,
– przebudowa i remont dachu oraz poddasza budynku urzędu MiG Buk,
– zakup wozu bojowego dla OSP Niepruszewo,
– Eko-adaptacja i Eko-edukacja poprzez budowę infrastruktury przyrodniczo-dydaktycznej i nowe formy zajęć edukacyjnych kształtujących świadomość ekologiczną,
– dotacja dla powiatu nowotomyskiego na modernizację obiektu Szpitala Powiatowego w Nowym Tomyślu,
– opracowanie dokumentacji projektowej siedziby Ośrodka Pomocy Społecznej w Buku – kontynuacja opracowywania dokumentacji technicznej;
– dotacje na dofinansowanie: przydomowych oczyszczalni ścieków, zadań służących ochronie zasobów wodnych polegających na budowie systemu do retencjonowania wód opadowych, wymiany kotłów węglowych c.o. lub kaflowych na kotły gazowe, olejowe i elektryczne;
– wniesienie wkładów do spółki Zakładu Gospodarki Komunalnej,
– oświetlenie ulic, placów i dróg (budowa oświetlenia placów zabaw: w miejscowości Żegowo i przy ul. Folwarcznej w Wielkiej Wsi, doświetlenie przejść dla pieszych: ul. Dworcowa i Przykop w Buku);
– dotacja celowa dla MGOK z przeznaczeniem na budowę placu zabaw na terenie Parku Sokoła w Buku – II etap,
– dotacja dla Parafii Niepruszewo z przeznaczeniem na wymianę drewnianej podłogi w zabytkowym Kościele Parafialnym pw. św. Wawrzyńca w Niepruszewie,
– dotacja dla Parafii Buk z przeznaczeniem na remont elewacji północnej oraz wschodniej kościoła parafialnego pw. św. Stanisława Biskupa i Męczennika w Buku,
– budowa wiaty przy WDK w Otuszu,
– budowa hali sportowej z częścią socjalno-bytową i infrastrukturą towarzyszącą w Dobieżynie – kontynuacja inwestycji;
– budowa nowego boiska wielofunkcyjnego wraz z zadaszeniem o stałej konstrukcji we wsi Szewce,
– modernizacja oświetlenia oraz nawodnienie bocznej płyty boiska sportowego na stadionie w Buku,
– zainstalowanie siłowni zewnętrznej i urządzeń dla dzieci we wsi Cieśle,
– rozbudowa wiaty biesiadnej w sołectwie Dobra – Sznyfin,
– zakup i montaż urządzeń zabawowych w sołectwie Dobieżyn,
– doposażenie placu zabaw w miejscowości Wygoda,
– zagospodarowanie terenu przy stawie Smugi,
– doposażenie placów zabaw w Niepruszewie i Dobieżynie,
– montaż wiat wypoczynkowych, wyposażenie plaży i stawów gminnych,
– budowa nowego placu zabaw we wsi Wielka Wieś przy ulicy Folwarcznej.
W budżecie na rok 2024 zostały także zabezpieczone środki na utrzymanie funkcjonowania bezpłatnej dla mieszkańców komunikacji gminnej, która w chwili obecnej realizowana jest poprzez regularne kursy busów na trzech liniach obejmujących wszystkie sołectwa w gminie, skomunikowanych z miastem, a szczególnie punktem przesiadkowym na dworcu kolejowym.
Omawiając budżet, burmistrz szczególnie zwracał uwagę na realizację programów z zakresu ochrony zdrowia psychicznego, a w tym także oczekująca do podjęcia przez radnych z początkiem stycznia, decyzja określająca wysokość finansowego wsparcia Fundacji AKME, która od grudnia 2023 roku świadczy nieodpłatną pomoc mieszkańcom gminy w nowej lokalizacji – pomieszczeniach WDK Niepruszewo.
Burmistrz mówił też o zadaniach, które w budżecie nie zostały uwzględnione, bo nie nastąpiły jeszcze rozstrzygnięcia dotyczące przyznawanych dofinansowań – mowa tu o zadaniu budowy drogi Alei Lipowej w Kalwach. – W budżecie nie ma też zadania dotyczącego budowy kanalizacji sanitarnej w Kalwach, która ma być realizowana przez inwestora prywatnego. Nie uwzględniona też została rozbudowa biblioteki, gdyż gmina czeka na rozstrzygnięcie złożonego wniosku aplikacyjnego w ramach Narodowego Programu Rozwoju Czytelnictwa.

Autopoprawka do budżetu

Uzupełnieniem do projektu budżetu na 2024 rok przedstawionego na wspólnym posiedzeniu komisji była autopoprawka zaproponowana przez burmistrza, która dotyczyła wykreślenia z budżetu zadania „Zakupu kosiarki wrzecionowej (na potrzeby utrzymania boisk OSiR) w kwocie 200.000 zł” i przeznaczenie tych środków finansowych na dodatkowe doświetlenia 2 przejść dla pieszych w ramach zadania : „Doświetlenie przejść dla pieszych ul. Dworcowa w Buku”.

Po przedstawieniu autopoprawki przez burmistrza – dwa wnioski o zmianę projektu budżetu przedstawili radni: Wojciech Dudkiewicz wnioskował o wykreślenie z budżetu zakupu kosiarki na potrzeby utrzymania boisk OSiR i przeznaczenie tych środków: w wysokości 150.000 zł – na doświetlenie przejść dla pieszych – ul. Dworcowa w Buku i 50.000 zł – na przebudowę nawierzchni ul. Czarnieckiego w Buku. Radny Michał Korbas w zaproponowanej poprawce wnioskował, aby zmniejszyć wydatki na promocję o 200.000 zł i tę kwotę przenieść do rezerwy celowej – ukierunkowanej na budżet obywatelski. Te trzy propozycje korekty projektu budżetu na rok 2024 zostały poddane dyskusji, a w wyniku głosowania jedynie autopoprawka burmistrza uzyskała akceptację radnych.

W dyskusji nad projektem budżetu pojawiły się zapytania dotyczące między innymi zmiany ram czasowych WPF, zaciąganych obligacji, remontu ul. Strzeleckiej, działań promocyjnych urzędu w zakresie współpracy z telewizją STK i gazetą NGP. Odpowiadając na pytania burmistrz mówił między innymi, że gmina dopiero w 2025 roku spłaci obligacje, w wysokości 17,5 mln zł, zaciągnięte przez władze gminy poprzedniej kadencji. Obecnie obligacje zaciągane są na inwestycje, na które pozyskane zostały znaczące środki zewnętrzne. Burmistrz przestrzegał radnych, że niezapewnienie finansowego „wkładu własnego” na realizację poszczególnych inwestycji, a więc brak zgody radnych na zaciąganie obligacji, oznaczać może tylko jedno – zwrot przyznanych dofinansowań, a więc zaprzestanie realizacji kolejnych inwestycji przez gminę. Dlatego i tym razem, przy okazji uchwalania budżetu na kolejny rok, burmistrz zaapelował do radnych o konsekwencję i odpowiedzialność przy podejmowaniu decyzji – jeśli radni wyrażają chęć i akceptację dla realizacji poszczególnych inwestycji i zadań uwzględnionych w projekcie budżetu na 2024 rok, przy znaczącym zaangażowaniu pozyskanych przez urząd środków zewnętrznych, konieczne jest także jednoczesne wyrażenie zgody na zaciągnięcie tj. emisję obligacji. Obligacje komunalne gwarantują i umożliwiają gminie wykorzystanie wielomilionowych dofinansowań, a więc także realizację poszczególnych inwestycji, wyczekiwanych z niecierpliwością przez mieszkańców. Z kolei chęć i gotowość rozwiązywania dotychczasowych problemów bytowych mieszkańców, czyli poprawa komfortu ich życia wymaga maksymalnego wykorzystania wszelkich możliwości pozyskania środków zewnętrznych, o czym przy każdej okazji przypomina burmistrz.

Zdaniem burmistrza, także brak skuteczności i nieumiejętność pozyskiwania środków zewnętrznych (wówczas łatwiejszych i zdecydowanie większych), a zwłaszcza środków unijnych w latach poprzednich, pozbawiło gminę ogromnych szans i możliwości rozwojowych, które już się nie powtórzą tak szybko w przyszłości.

Przewodniczący Komisji Budżetu i Oświaty Tomasz Plewa w dłuższej wypowiedzi wyraził opinię, że budżet jest proinwestycyjny i finansowany przy wsparciu bezpiecznego źródła jakim są obligacje. – Jest jednak kilka zagrożeń dla budżetu, a jedna z nich jest związana z subwencją oświatową. Jeżeli pensje nauczycieli wzrosną o 30 procent, to przebudowa budżetu będzie znaczna, gdyż zaplanowana subwencja oświatowa w 2024 roku ma wynieść 17 mln zł, a po stronie wydatków jest 34 mln zł. Jednak tak jak i inne gminy liczymy na to, że zgodnie z obietnicami nowego rządu subwencja niezależnie od tego znacznie wzrośnie. Nie wiemy też, ile wyniesie inflacja w 2024 roku, a ma to wpływ na kwoty uzyskiwane w przetargach na budowę czy modernizację gminnych obiektów. Jednak mamy nadzieję, że do budżetu wpłyną zadeklarowane dofinansowania i wszystkie inwestycje zostaną wykonane w zaplanowanych kwotach. W nawiązaniu do tematu budżetu obywatelskiego radny Tomasz Plewa przypomniał, że w poprzednich latach odbyła się dyskusja na ten temat i wspólnie z radnymi kilka uwag zostało wypracowanych co do procedury i zasad tworzenia budżetu obywatelskiego; zaproponował dalszy terminarz prac Rady MiG Buk nad tym projektem. Jego zdaniem mini budżet obywatelski od kilku lat już funkcjonuje w gminie – taką rolę pełni na terenie wsi Fundusz Sołecki, realizując mniejsze inwestycje czy organizując wydarzenia. Odniósł się też do informacji przekazanej przez burmistrza w zakresie przebudowy ul. Strzeleckiej. Jego zdaniem w nowym roku bez pozyskania dofinansowań ta inwestycja nie jest możliwa do zrealizowania i zaproponował podzielić to zadanie na poszczególne etapy.

Wieloletnia Prognoza Finansowa

Burmistrz przedstawił też inwestycje zaplanowane w Wieloletniej Prognozie Finansowej Miasta i Gminy Buk na lata 2024-2044. Są to między innymi: Eko-adaptacja i Eko-edukacja poprzez budowę infrastruktury przyrodniczo-dydaktycznej i nowe formy zajęć edukacyjnych kształtujących świadomość ekologiczną; budowa zintegrowanego węzła przesiadkowego Dobieżyn Północ wraz z niezbędną infrastrukturą; rozbudowa Biblioteki Publicznej w Buku; wydłużenie przejścia podziemnego stacji Buk pod torami linii kolejowej do planowanego po południowej części zintegrowanego centrum przesiadkowego wraz z budową windy po stronie północnej przejścia; rozbudowa oczyszczalni ścieków w Wielkiej Wsi wraz z infrastrukturą towarzyszącą oraz dojazdem do oczyszczalni ścieków; przebudowa ul. Św. Rocha w Buku, renowacja i odbudowa stawów w sołectwach.

Budżet po akceptacji

W wyniku głosowania nad projektem budżetu radni 10 głosami „za”, przy 2 głosach „przeciw”, 1 głosem wstrzymującym uchwalili budżet gminy na 2024 rok. W ślad za akceptacją budżetu podjęto też uchwałę w sprawie Wieloletniej Prognozy Finansowej Miasta i Gminy Buk na lata 2024-2044.
Burmistrz podziękował radnym za rok intensywnej pracy, wiele rozwiązanych wspólnie problemów; wyraził nadzieję, że w 2024 roku uda się zrealizować kolejne przedsięwzięcia. – Dziękuję za zaufanie i przychylność jakim mnie obdarzacie, co jeszcze bardziej motywuje mnie do działania. Słowa podziękowania kieruję też do pani skarbnik MiG Buk Aleksandry Szajek, pani wiceskarbnik Annie Lewińskiej i referatu księgowego za przygotowanie projektu budżetu. Dziękuję też pani sekretarz MiG Buk Aleksandrze Wawrzyniak, wszystkim kierownikom referatów i jednostek organizacyjnych oraz moim współpracownikom. Mamy przed sobą ambitny budżet, ale realny, który zobowiązuję się wykonać, a tym samym rozwiązać kolejne problemy zgłaszane przez mieszkańców od lat.

I kontynuował: – Po wyborach 15 października zaczął nam towarzyszyć optymizm, zmienił się kierunek działań w polityce krajowej i samorządowej. Z dużym oczekiwaniem i nadzieją spoglądam na kolejne działania rządu, które powinny zaowocować większą stabilnością finansów samorządowych.