Dobry budżet na trudne czasy

Radni pozytywnie zaopiniowali projekt budżetu Miasta i Gminy Buk na 2023 rok podczas wspólnego posiedzenia Komisji Budżetu i Oświaty oraz Komisji Rolnictwa, Ochrony Środowiska i Spraw Socjalnych Rady MiG Buk, które odbyło się 13 grudnia br. Zaakceptowano też projekty uchwał, zapowiedziano zmiany dotyczące komunikacji gminnej oraz plany związane z nawiązaniem współpracy partnerskiej z Finlandią.

Na wstępie Przewodniczący Komisji Budżetu i Oświaty Tomasz Plewa nawiązał do wydarzeń 13 grudnia 1981 roku, kiedy został wprowadzony w Polsce stan wojenny. – Był to dla nas wszystkich czas bardzo trudny, braku nadziei, która została w nas zabita na co najmniej dziesięć lat.

W imieniu radnych podziękował też za kulinarny kalendarz Dobieżyna na 2023 rok, który został wydany przez Bibliotekę Publiczną w Buku.

Projekt budżetu gminy na 2023 rok

Głównym punktem komisji było zaopiniowanie projektu budżetu gminy na 2023 rok. Zgodnie z procedurami, radni odpowiednio wcześniej otrzymali szczegółowe materiały i zestawienia dotyczące projektu budżetu na 2023 rok, które zawierają między innymi plan dochodów, wydatków, zadań inwestycyjnych, dochodów i wydatków (związanych z realizacją zadań: z zakresu administracji rządowej zleconych gminie i innych zadań zleconych ustawami oraz realizowanych w drodze porozumień); plan przychodów i rozchodów.

Przewodniczący Komisji Budżetu i Oświaty Tomasz Plewa projekt budżetu na nowy rok ocenił jako dobry budżet na trudne czasy. – Inflacja, stale rosnące ceny prądu i gazu, wzrost kosztów utrzymania, drożejące materiały budowlane i usługi – co przekłada się też na wzrost cen usług w firmach startujących w przetargach ogłaszanych przez gminę – powodują, że dochody nie nadążają za wydatkami. Do tego w przyszłym roku, według założeń rządowych, średnioroczny wzrost cen towarów i usług planowany jest na poziomie wyższym niż dotychczas o 9,8 procent, wskaźnik wzrostu wynagrodzenia w sferze budżetowej założono natomiast na poziomie 7,8 procent.

Skarbnik Miasta i Gminy Buk Aleksandra Szajek uzupełniła, że w wyniku nowelizacji ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz niektórych ustaw w ramach rządowego programu Polski Ład, w 2023 roku zostaną też uszczuplone dochody własne gminy, gdyż stopa podatkowa PIT została zmniejszona do 12 %.

Projekt budżetu w naszej gminie na 2023 rok ustala łączną kwotę dochodów w wysokości 91.635.541 zł, z tego dochody bieżące: 68.977.482 zł, dochody majątkowe: 22.658.059 zł. Zaproponowano łączną kwotę wydatków: 102.817.756 zł, z tego wydatki bieżące: 69.272.220 zł, wydatki majątkowe: 33.545.536 zł. Deficyt budżetu w kwocie 11.182.215 zł planuje się pokryć z emitowanych papierów wartościowych, pożyczek i środków z Rządowego Funduszu Inwestycji Lokalnych oraz niewykorzystanych środków pieniężnych. Określono łączną kwotę planowanych przychodów w wysokości 13.188.666 zł, rozchodów: 2.699.450 zł. Zaplanowano też limit zobowiązań z tytułu zaciągniętych kredytów i pożyczek oraz emitowanych papierów wartościowych w kwocie 16.513.666 zł, w tym na pokrycie występującego w ciągu roku przejściowego deficytu budżetu 4.000.000 zł.

Znaczącą pozycję w budżecie gminy stanowią wydatki oświatowe, bo subwencja oświatowa z budżetu państwa jedynie w połowie pokrywa wydatki z tym związane. Zaś planowane dochody bieżące wynikają między innymi ze środków uzyskanych z tytułu współfinansowania zadań w zakresie inwestycji: z PROW, WRPO i innych. Są to na przykład środki pozyskane z programu Polski Ład na budowę sieci wraz z infrastrukturą towarzyszącą ul. Zakładowa w Wielkiej Wsi – 8.150.000 zł, z Rządowego Funduszu Inwestycji Drogowych z przeznaczeniem na przebudowę i budowę drogi gminnej Szewce – Dobieżyn – 2.882.988 zł, z WRPO na lata 2014-2020 – „Matematyka i Informatyka motorem do rozwoju oświaty w MiG Buk” – 25.400 zł. W zakresie dochodów znaczną kwotą w budżecie mają stanowić wpływy z innych opłat, a mowa tu między innymi o opłacie planistycznej, dzięki której gmina ma pozyskać 10 mln zł. Natomiast przeprowadzenie transakcji w zakresie sprzedaży nieruchomości prywatnych wygenerować ma podatek od czynności cywilnoprawnych w kwocie 2 mln zł, a sprzedaż gruntów gminnych w Niepruszewie, Buku i Wielkiej Wsi umożliwi uzyskanie dochodów na poziomie kolejnych 2 mln zł. Radny Tomasz Plewa, przedstawiając główne założenia budżetu na 2023 rok, mówił też o zaciąganych przez gminę obligacjach skarbowych. – Jest to najlepsza metoda finansowania zadań majątkowych – aby wystartować z realizacją inwestycji gmina musi dysponować pieniędzmi na wkład własny. Obligacje komunalne pozwalają uniknąć zaciągania kredytów i z powodzeniem są stosowane też przez inne gminy. Dla przykładu Miasto i Gmina Kórnik, który ma budżet trzy razy większy od naszego, na inwestycję planuje przeznaczyć 83 mln zł, a pokrycie tych wydatków z obligacji ma wynieść aż 60 mln zł.

W zakresie inwestycji na 2023 roku planuje się przede wszystkie kontynuowanie zadań rozpoczętych lub zaplanowanych w tym roku, takich jak na przykład:
– budowa sieci kanalizacji sanitarnej wraz z infrastrukturą towarzyszącą ul. Zakładowa w Wielkiej Wsi, ul. Smugi, II etap;
– budowa wraz z rozbudową sieci kanalizacji sanitarnej w Wielkiej Wsi – ul. Ks. Inf. T. Ratajczaka, II etap;
– budowa sieci kanalizacji sanitarnej w Niepruszewie – ul. Poznańska, ul. Dębowa, ul. Bukowa wraz z przykanalikami;
– budowa kanalizacji sanitarnej wraz z infrastrukturą towarzyszącą w Dobieżynie, II etap – ul. Jarzębinowa;
– odbudowa stawu w miejscowości Szewce wraz z infrastrukturą towarzyszącą w ramach zagospodarowania wód opadowych i terenów zielonych wraz z rewitalizacją zbiorników wodnych na terenie MiG Buk;
– budowa drogi gminnej nr 324104P Otusz Huby;
– przebudowa i budowa drogi gminnej Szewce – Dobieżyn;
– przebudowa ulicy Kwiatowej w Niepruszewie wraz z budową parkingu i drogi wewnętrznej;
– zakup nieruchomości – dwóch lokali na potrzeby mieszkaniowe gminy;
– wykorzystanie energii geotermalnej dla potrzeb energetycznych MiG Buk;
– dotacja celowa dla MGOK z przeznaczeniem na budowę placu zabaw na terenie Parku Sokoła;
– budowa hali sportowej z częścią socjalno-bytową i infrastrukturą towarzyszącą w Dobieżynie.

Debata na projektem budżetu na 2023 rok

W ramach dyskusji nad projektem budżetu na 2023 rok radni zadawali pytania, które dotyczyły między innymi odzyskania podatku VAT przez gminę, podatku od czynności cywilno-prawnych, dochodów ze sprzedaży mienia, kosztów komunikacji gminnej, wysokości obligacji zaciąganych przez gminę; wydatków w zakresie: termomodernizacji biblioteki, promocji gminy, zakupu nieruchomości na potrzeby MZG, rehabilitacji pocovidowej, dopłat do pobytu osób w DPS; dotacji na dofinansowanie: zadań służących ochronie zasobów wodnych polegających na budowie systemu do retencjonowania wód opadowych oraz kotłów węglowych c.o. lub kaflowych na kotły gazowe, olejowe i elektryczne.

Pytania dotyczyły też zaplanowanych wpływów w wysokości 10 mln zł związanych z opłatą planistyczną. Jak tłumaczył burmistrz MiG Buk Paweł Adam, opłata planistyczna wynika z uchwalonych miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego – różnica wartości nieruchomości przed uchwaleniem planu, a po jego wprowadzeniu wynosić ma 30 procent, która należy się gminie. – Jeden z takich planów został sfinalizowany we wrześniu bieżącego roku na areale około 60 hektarów przy autostradzie w Cieślach, gdzie ma powstać centrum logistyczne i w pierwszym kwartale 2023 roku ma dojść do realizacji inwestycji. Drugi plan zagospodarowania przestrzennego jest obecnie procedowany i zostanie przedstawiony na najbliższych posiedzeniach komisji Rady MiG Buk; dotyczy ul. Starowiejskiej prowadzącej do Otusza od strony Niepruszewa. Niedługo będzie też finalizowane studium i miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego przed wiaduktem w kierunku Niepruszewa. Te zapowiedzi wynikają z prowadzonych rozmów z inwestorami, a zaplanowane transakcje będą finalizowane w przyszłym półroczu 2023 roku. Wspomniane działania są konsekwencją przeprowadzonej w ciągu ostatnich dwóch lat skutecznej ofensywy planistycznej, dzięki której w perspektywie najbliższych pięciu latach gmina może się spodziewać znaczących dodatkowych dochodów z podatku od nieruchomości. Ponadto inwestorzy zostają zobowiązani przez gminę do zrealizowania na swój koszt infrastruktury towarzyszącej. Do tej pory nie było w budżecie takiej znaczącej pozycji związanej z opłatą planistyczną, bo nie były uruchamiane grunty prywatne pod inwestycje i w związku z tym nie było dochodów z tego tytułu. Podjęte działania chcemy realizować z korzyścią i w interesie gminy, co wynika też z podjętej rozważnej strategii rozwoju gminy.

Przewodniczący Komisji Budżetu i Oświaty Tomasz Plewa zwrócił się do burmistrza z prośbą, aby przed najbliższą sesją Rady MiG Buk radni otrzymali jeszcze uszczegółowione informacje o planowanych wpływach w wysokości 10 mln zł – na podstawie jakich danych ta kwota 10 mln zł została oszacowana.

Uzupełnieniem do projektu uchwały budżetowej na 2023 rok jest projekt uchwały dotyczący Wieloletniej Prognozy Finansowej Miasta i Gminy Buk na lata 2022-2036, który przedstawiła Skarbnik MiG Buk Aleksandra Szajek. Zadeklarowała też, że projekt budżetu na nowy rok zostanie jeszcze uzupełniony o wpływy z tytułu opłaty za zezwolenia na sprzedaż napojów alkoholowych, a zmiana ta zostanie wprowadzona do projektu budżetu na zasadzie autopoprawki.

W rezultacie dyskusji i po uzyskaniu odpowiedzi na zadane pytania, większość radnych pozytywnie zaopiniowała projekt budżetu gminy na 2023 rok. Spośród 15 radnych obecnych na komisji 12 radnych było „za”, 2 przeciw, a jeden mimo obecności na komisji nie wziął udziału w głosowaniu.

Projekty uchwał

W kolejnym punkcie komisji prowadzący obrady Przewodniczący Komisji Budżetu i Oświaty Tomasz Plewa zadeklarował, że do świąt Bożego Narodzenia radni mają przesłać propozycje tematów, którymi komisje będą się zajmować w 2023 rok.

Następnie radni pozytywnie zaakceptowali projekt uchwały w zakresie udzielenia pomocy finansowej w formie dotacji celowej Powiatowi Poznańskiemu na pokrycie kosztów zlecenia wykonywania zadań izby wytrzeźwień, co wynika z zadań własnych gminy.

Kolejny projekt uchwały pozytywnie przyjęty przez radnych dotyczył określenia przystanków komunikacyjnych (zlokalizowanych w ciągach dróg gminnych), których właścicielem lub zarządzającym jest Miasto i Gmina Buk oraz warunków i zasad korzystania z nich. Burmistrz poinformował, że gmina wraz ze Związkiem Powiatowo-Gminnym „Wielkopolski Transport Regionalny” i PKS jest na etapie analizowania wszystkich uwag zgłoszonych do tej pory przez mieszkańców. Okazuje się, że jest bardzo duże zainteresowanie korzystaniem z bezpłatnej komunikacji gminnej. Wiadomo już na pewno, że wychodząc naprzeciw oczekiwaniom mieszkańców nieznacznie zostaną zmodyfikowane trasy dwóch linii autobusowych oraz powstanie też trzecia linia autobusowa, która ma uwzględnić między innymi sołectwa Wygoda, Wiktorowo – Pawłówko i ma wjeżdżać w strefę aktywizacji gospodarczej. Więcej przystanków będzie między rynkiem a punktem przesiadkowym. Zostanie też zmieniony rozkład jazdy autobusów, ale w tym zakresie poprawki są uzależnione od rozkładu jazdy PKP, który często ulega modyfikacji. Zaplanowane zmiany mają być wprowadzane w drugim tygodniu stycznia 2023 roku, ale po tym terminie komunikacja gminna nadal będzie usprawniana. Zostanie też wprowadzony tzw. bilet zerowy – kierowca będzie wydawał paragon zerowy, za który pasażer nie płaci, ale dzięki któremu będzie możliwość zweryfikowania w jakim zakresie komunikacja gminna jest potrzebna mieszkańcom i na tej podstawie ocenione zostanie obłożenie kursów. Burmistrz zapowiedział też, że trwają prace i analizy dotyczące możliwości dowozu dzieci szkolnych, od 1.09.2023 r., do szkół korzystając z autobusów komunikacji gminnej, a nie jak to się odbywa do tej pory za pośrednictwem gimbusa. Ta zmiana umożliwiłaby gminie staranie się o refundowanie kosztów komunikacji gminnej ze środków samorządu województwa wielkopolskiego.

Sprawy bieżące

W punkcie komisji dotyczącego spraw bieżących burmistrz przedstawił działania, które zostały podjęte w związku z nawiązaniem współpracy z Finlandią. Wspomniał o spotkaniu Świętego Mikołaja z Rovaniemi w Laponii z dziećmi i młodzieżą, które odbyło się dzień wcześniej (12.12.br.) w hali OSiR. Też tego samego dnia Buk odwiedziła ambasador Finlandii w Polsce Pani Päivi Laine, która wraz z konsulem honorowym Republiki Finlandii w Poznaniu Robertem Jakubcem i dyrektorem Biura Współpracy Międzynarodowej Urzędu Marszałkowskiego Województwa Wielkopolskiego w Poznaniu Anną Markiewicz spotkała się z burmistrzem oraz przedstawicielami firmy z kapitałem fińskim Kera Awak, mającą swoją siedzibę w Buku. Podczas przeprowadzonych rozmów burmistrz zadeklarował chęć nawiązania stosunków partnerskich z miastem i gminą Orimattila w południowej Finlandii. – Region ten został wybrany z racji zasięgu i terytorium, jak też liczby ludności zbliżonej do gminy Buk, a w szczególności zlokalizowana jest tam siedziba firmy Kera Awak. Społeczność naszej gminy mogłaby skorzystać na tej współpracy, w szczególności w zakresie oświatowej, bo system edukacji w Finlandii jest jednym z najlepiej funkcjonujących i najbardziej efektywnych na świecie. Ponadto gmina Orimattila jest zagłębiem hodowców koni, a gmina Buk też może się pochwalić takim potencjałem – na naszym terenie jest szkółka jeździecka, są stajnie, organizowane są zawody konne „Wielka Otuska”.

Święty Mikołaj z Laponii w Buku
Początki partnerskiej współpracy z Finlandią

Burmistrz zadeklarował, że w najbliższym czasie zwróci się do radnych z projektem uchwały dotyczącej współpracy partnerskiej z gminą fińską Orimattila, a do tej pory podejmie stosowne rozmowy z władzami tego regionu.

Następnie Przewodniczący Komisji Budżetu i Oświaty Tomasz Plewa poinformował radnych, że w zaplanowanym terminie, do końca listopada br., wpłynął protokół Komisji Rewizyjnej Rady MiG Buk, która na wniosek radnych badała działalność spółki ZGK w Buku w okresie 2014-2021. Następnie poprosił o wypowiedź w tym temacie szefa komisji, która prowadziła kontrolę. – Kontrola przebiegała sprawnie, na wniosek członków komisji pracownicy ZGK na bieżąco dostarczali niezbędne dokumenty. Praca komisji polegała na analizowaniu nie tylko materiałów, ale też aktów prawnych. Odbyły się też spotkania celem przygotowania wniosków i podjęcia dalszych działań – w protokole są zawarte kwestie, które wymagają analizy i uregulowania. Na tym etapie czekamy, aby do wniosków pokontrolnych ustosunkował się prezes ZGK Tomasz Stawicki – mówił Przewodniczący Komisji Rewizyjnej Mirosław Adamczak. Niektóre wnioski przedstawione w protokole wzbudziły wątpliwości radnych; okazało się też, że protokół prawdopodobnie będzie wymagał uzupełnienia. Cały protokół znajduje się tutaj.

Integralną częścią protokołu Komisji Rewizyjnej są również załączniki, w tym Orzeczenie Regionalnej Komisji Orzekającej w Sprawach o Naruszenie Dyscypliny Finansów Publicznych w Poznaniu.

W innym temacie – Przewodniczący Rady MiG Buk Piotr Goroński zwrócił się do radnych z propozycją burmistrza, aby tradycyjnie w pracach komisji przyznającej wsparcie finansowe klubom i stowarzyszeniom sportowym działającym na terenie MiG Buk uczestniczył też przedstawiciel radnych. Propozycja została przyjęta.

Na zakończenie komisji ustalono też termin najbliższej sesji Rady MiG Buk, która odbędzie się 29 grudnia br. o godzinie 17, podczas której radni mają uchwalić budżet gminy na kolejny rok. Na zakończenie obrad Przewodniczący Rady MiG Buk Piotr Goroński złożył też świąteczne życzenia; życzył radosnych i zdrowych świąt Bożego Narodzenia.