Ochotnicza Straż Pożarna dziś i jutro

Podczas wspólnego posiedzenia Komisji Budżetu i Oświaty oraz Komisji Rolnictwa, Ochrony Środowiska i Spraw Socjalnych Rady Miasta i Gminy Buk, które odbyło się 21 maja br. kompleksowo zajęto się tematem działalności Ochotniczej Straży Pożarnej w naszej gminie. Omówiono bazę lokalową, wyposażenie, potrzeby inwestycyjne jednostek, statystyką wyjazdów do akcji w latach 2020-2024. Ponadto podczas spotkania przedstawione zostały projekty uchwał i sprawy bieżące.

OSP w liczbach

Posiedzenie, które prowadził Przewodniczący Komisji Budżetu i Oświaty Mirosław Adamczak, który jest też druhem strażakiem OSP Dobieżyn, odbyło się w salce remizy OSP Dobieżyn. Radni przed spotkaniem otrzymali informacje, przygotowane przez Urząd MiG Buk, dotyczące sytuacji OSP w gminie. Wynika z nich, że na terenie naszej gminy działa sześć jednostek: w Buku, Niepruszewie, Dobieżynie, Szewcach, Otuszu i Dakowach Suchych. Do Krajowego Systemu Ratowniczo-Gaśniczego należą OSP Buk i OSP Niepruszewo. Przynależność do KSRG jest jednoznaczne z tym, że jednostki są dysponowane także do akcji poza terenem naszej gminy.

Jednostka OSP Buk zrzesza 41 członków, Niepruszewo – 31, Szewce – 42, Dobieżyn – 120, Dakowy Suche – 43, Otusz – 25. Liczba członków obejmuje zarówno tych czynnych, jak też honorowych, wspierających i Młodzieżowej Drużyny Pożarniczej. W jednostkach działa w sumie 135 członków uprawnionych do udziału w działaniach ratowniczo-gaśniczych.

Główna działalność OSP to gaszenie pożarów, usuwanie skutków powodzi i podtopień, wypadków drogowych, katastrof budowlanych i klęsk żywiołowych oraz interwencje w przypadku różnego rodzaju zagrożeń. Jednostki służą też pomocą przy wykonywaniu wielu prac przy wysokim drzewostanie, dekorowaniu miasta w okresie świątecznym czy rozwieszaniu banerów na Dni Gminy (jest to możliwe dzięki autodrabinie pożarniczej, która jest na wyposażeniu OSP Buk, a nie spełnia już wymogów technicznych, aby mogła być wykorzystywana przy akcjach ratowniczo-gaśniczych) oraz inne drobne prace gospodarcze.

Druhowie strażacy za swoją pracę otrzymują ekwiwalent, który aktualnie wynosi (za każdą rozpoczętą godzinę działania) 28 zł – za udział w działaniu ratowniczym, 25 zł – za wyjazdy gospodarcze i przy zabezpieczeniach, 20 zł – za udział w szkoleniach i ćwiczeniach organizowanych przez Komendę Miejską Państwowej Straży Pożarnej i gminę.

Z przygotowanego zestawienia wynika, że jednostką najbardziej obciążoną wyjazdami jest OSP Buk. I tak wyjazdów do akcji, w latach 2020-2024, dla OSP Buk było 951, OSP Niepruszewo – 383, OSP Dobieżyn – 187, OSP Szewce – 127, OSP Otusz – 95, OSP Dakowy Suche – 91.

Każda jednostka dysponuje samochodami ratowniczo-gaśniczymi – OSP Buk ma ich najwięcej – 4, OSP Niepruszewo – 3, po 2 samochody – OSP Szewce, Dobieżyn, Dakowy Suche i jeden – OSP Otusz. Jednostka OSP Niepruszewo wyposażona jest też w łódź ratowniczą wraz z przyczepą transportową, a OSP Dobieżyn – przyczepę pożarniczą do przewozu sprzętu. Druhowie strażacy korzystają też z różnego rodzaju sprzętu służącego do prowadzenia działań ratowniczych, na przykład autopomp, pomp wodnych, agregatów prądotwórczych, sprzętu gaśniczego, zestawów do udzielania pomocy przedlekarskiej, sprzętu burzącego, masztów oświetleniowych, pilarek do drewna.

Finansowanie jednostek

Działalność OSP finansowana jest z budżetu gminy. W 2024 roku na ochronę przeciwpożarową wydatkowano 886.442 zł, w tym ekwiwalenty strażaków wyniosły 251.038 zł.

Inną formą wsparcia dla jednostek jest współfinansowanie przez gminę dużych zakupów inwestycyjnych, na przykład nabycia samochodów pożarniczych czy specjalistycznego sprzętu pożarniczego. W ubiegłym roku gmina udzieliła dotacje na dofinansowanie zakupu: 6 hełmów i 5 radiotelefonów – w wysokości 5.400 zł dla OSP Buk; wentylatora wraz z rękawem pianowym – 17.200 zł dla OSP Dobieżyn; 2 radiotelefonów, motopompy pływającej, detektora wielogazowego i kamery termowizyjnej – 20.000 zł dla OSP Otusz; kuchenki gazowej – 7.612 zł dla OSP Szewce; radiotelefonu stacjonarnego i 25 węży tłocznych – 11.200 zł dla OSP Dobieżyn. Wiceburmistrz MiG Buk Tomasz Plewa uzupełnił informacje, że pod koniec maja zostanie przekazany nowy ratowniczo-gaśniczy wóz strażacki dla jednostki OSP Niepruszewo. Na ten zakup gmina pozyskała dofinansowanie unijne w wysokości 1.130.300 zł, co stanowi 85 procent kosztów zadania, wkład gminy: 400 tys. zł. Dopiero w wyniku drugiego przetargu udało się wyłonić wykonawcę zadania. Pierwszy przetarg został unieważniony ze względu na kwotę oferty przekraczającą zaplanowane środki w budżecie gminy.

Ponadto większe wydatki poniesione przez gminę na ochronę przeciwpożarową w 2024 roku to na przykład zakup i montaż klimatyzatora zapewniającego niezbędną temperaturę dla wozu ratowniczo-gaśniczego w garażu użyczonym przez osobę prywatną na rzecz OSP Dobieżyn – 10.917 zł, zakup 11 masek OPTI PRO – 13.750 zł, naprawa zawieszenia DAF – 14.455 zł, kurs Kwalifikowanej Pierwszej Pomocy – 11.650 zł, zakup piły ratowniczej dla OSP Szewce – 7.400 zł, zakup środka pianotwórczego – 9.015 zł, zakup sorbentu – 5.500 zł.

Druhowie strażacy we własnym zakresie prowadzą też działania w celu pozyskania środków finansowych na działalność OSP – zarówno z jednostek publicznych, w ramach projektów, konkursów, jak też od firm prywatnych czy darczyńców. I tak na przykład ostatnio OSP Buk pozyskało dofinansowanie ze środków Oddziału Wojewódzkiego ZOSP w Poznaniu na zakup pralnicy wraz z suszarką do prania odzieży bojowej wszystkich jednostek OSP z naszej gminy – koszt: ok. 65 tys. zł.

Każda jednostka ma swoją siedzibę w strażnicy – właścicielem pięciu strażnic jest MiG Buk, tylko OSP Niepruszewo korzysta z obiektu, którego właścicielem jest Kuria Metropolitarna w Poznaniu i na podstawie umowy użycza jednostce obiekt dla tej jednostki.

Ponadto przy jednostce OSP Buk, od 55 lat, działa Bukowska Orkiestra Dęta zrzeszająca 30 członków. Jej kapelmistrzem jest Karol Hołod.

Potrzeby OSP, pytania radnych

Każda jednostka OSP ma swoje potrzeby i oczekiwania. I tak dla OSP Niepruszewo niezbędna jest budowa nowej strażnicy. Jedną z propozycji przed laty była lokalizacja przy ul. Szkolnej, jednak ze względu na zabudowania mieszkalne, utrudniające swobodne przemieszczanie się wozów strażackich, należało z niej zrezygnować. Następnie podjęto działania umożliwiające pozyskanie lub zamianę gruntów pod lokalizację nowej strażnicy na terenie należącym do Kurii Metropolitarnej w Poznaniu. Jak tłumaczył Wiceburmistrz MiG Buk Tomasz Plewa: – Ze względu na to, że zmieniły się władze Kurii Metropolitarnej i dotychczasowe ustalenia, które burmistrz prowadził wraz z ks. proboszczem Romanem Janeckim zostały zawieszone, rozmowy zostaną podjęte na nowo.

W planach jest też rozbudowa strażnic OSP Dobieżyn i OSP Szewce – zabezpieczono środki na przygotowanie dokumentacji projektowej na to zadanie.

Przewodniczący Komisji Budżetu i Oświaty Mirosław Adamczak dopytywał między innymi o stan prac związanych z zapewnieniem garażu dla nowego samochodu OSP Dobieżyn, który obecnie stacjonuje na prywatnym terenie. Wiceburmistrz Tomasz Plewa odpowiedział, że ostatnio została przeprowadzona wizytacja zaplanowanego terenu pod garaż.  – Niestety, ale ze względu na kolizję tego zamierzenia, w zakresie przyłącza kanalizacji sanitarnej, do budowanej hali sportowej w Dobieżynie, planowana lokalizacja musi ulec niewielkiej zmianie.

Potrzeby sprzętowe dla jednostek OSP to na przykład zakup agregatu do napełnienia butli powietrznych jednostek OSP – gmina Buk udzieliła już na to dotacji w wysokości 19 tys. zł, zadanie w trakcie realizacji. Inne wymieniane niezbędne zakupy: zestaw do ratownictwa drogowego, elementy wyposażenia osobistego strażaków, radiotelefony, armatura wodna i gaśnicza – dla OSP Dakowy Suche; używana autodrabina pożarnicza – dla OSP Buk oraz umundurowania dla nowo przyjmowanych druhów strażaków.

W trakcie dyskusji radni, którzy przyznali, że potrzeby jednostek są spore, dopytywali między innymi o Młodzieżową Drużynę Pożarniczą w Buku – czy jest szansa na jej reaktywację; auto-drabinę pożarniczą będącą na wyposażeniu jednostki OSP Buk – w jakim zakresie jest wykorzystywana; ewentualnego zagrożenia substancjami chemicznymi na terenie strefy Aktywizacji Gospodarczej w Niepruszewie – jakie są wytyczne dla mieszkańców w przypadku ewakuacji; nowej lokalizacji strażnicy w Niepruszewie – czy w obecnej lokalizacji nie mogłaby powstać strażnica zbudowana w konstrukcji hali stalowej. Na pytania odpowiadał inspektor ds. ochrony przeciwpożarowej Urzędu MiG Buk Mirosław Skarbiński.

Wywiązała się też dyskusja na temat zakresu działań OSP – czy na przykład zadaniem druhów strażaków powinno być ściąganie wiszącego na drzewie roju pszczół czy kota. Jak zostało wyjaśnione, to Miejskie Stanowisko Kierowania w Poznaniu po przyjęciu zgłoszenia decyduje o tym, jak traktować dane zdarzenie i dysponuje do niego najbliższe jednostki OSP. Wymienione sytuacje, na przykład z pszczołami czy kotem są traktowane jednak jako prace gospodarcze i w tym zakresie jednostkami OSP dysponuje Urząd MiG Buk.

Zdaniem druhów strażaków

W spotkaniu udział też wzięli druhowie strażacy z gminnych jednostek OSP, którzy przedstawili swoje postulaty w zakresie przede wszystkim wyposażenia jednostek, jak też bazy lokalowej. Dopytywali na przykład o możliwość zakupu wozu z drabiną, który jest niezbędny; o szkolenia dla druhów strażaków, którzy mają obsługiwać sprężarkę; o remont strażnicy w Niepruszewie, która jest w złym stanie, a na razie nie ma co liczyć na jej nową siedzibę.

Dominowały opinie, że jednostki OSP w naszej gminie dysponują odpowiednim sprzętem ratowniczo-gaśniczym, który regularnie jest uzupełniany, gorzej z bazą lokalową. Zdaniem niektórych uczestników spotkania – jednostki, które są bardziej obciążone wyjazdami powinny otrzymywać większe dofinansowania niż jednostki mające tych wyjazdów mniej. Pojawiło się też pytanie, czy powinna nastąpić specjalizacja jednostek, na co druhowie strażacy odpowiadali, że obecnie nie ma takiej potrzeby. Tylko jednostka OSP Niepruszewo, z racji lokalizacji przy jeziorze ma specjalizację wodną.

Podsumowując dyskusję Wiceburmistrz Tomasz Plewa powiedział, że gmina docenia pracę jednostek i nie oszczędza na odpowiednie wyposażenie jednostek OSP – finansuje i wspiera ich działania. Też w imieniu burmistrza, radnych i swoim własnym podziękował druhom strażakom za to, że są z nami gotowi nieść pomoc, jest ich tylu i za ich ogromne zaangażowanie.

Podczas posiedzenia odbyła się też – choć nie jak zaplanowano na początku spotkania, bo nastąpiło wezwanie do pożaru w Otuszu – prezentacja pozyskanego dla OSP Dobieżyn – średniego wozu ratowniczo-gaśniczego o pojemności 2.500 litrów wody wyposażonego w autopompę. Sprzęt ten w ubiegłym roku gmina pozyskała od jednostki OSP Strykowo, a jego wyposażenie zapewnili darczyńcy.

Projekty uchwał i sprawy bieżące

W dalszej części komisji zostały przedstawione projekty uchwał. Pierwszy z nich dotyczył przystąpienia do sporządzenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego terenu położonego w Niepruszewie przy ul. Wiśniowej. Projekt uchwały przedstawił kierownik referatu Gospodarki Przestrzennej Urzędu MiG Buk Maciej Lechniak. Z uzasadnienia do projektu uchwały wynika, że konieczność sporządzenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego jest konsekwencją zapisów zamieszczonych we wnioskach płynących z opracowania pod nazwą: „Wyniki analizy zmian w zagospodarowaniu przestrzennym miasta i gminy Buk w latach 2018-2023” i przyjętych stosownych uchwał w tym zakresie, w których zalecono między innymi „dążenie do zwiększenia powierzchni terenu gminy objętej miejscowymi planami zagospodarowania przestrzennego, które w perspektywie przełożą się na zmniejszenie liczby wydawanych decyzji o warunkach zabudowy”.

Kolejne projekty uchwał omówiła Sekretarz MiG Buk Aleksandra Wawrzyniak. Pierwszy z nich dotyczył partycypowania w kosztach w zakresie likwidacji wyrobów zawierających azbest na terenie MiG Buk. Mając na uwadze pomoc mieszkańcom w tym zakresie, nasza gmina wyraża wolę współdziałania z Powiatem Poznańskim i partycypowania w kosztach do kwoty 30 tys. zł, w roku 2025.

Ponadto przedstawiony został projekt uchwały w zakresie zgłoszenia sołectwa Dakowy Suche do Programu „Wielkopolska Odnowa Wsi 2020+”, co umożliwia wzięcie udziału w organizowanych w ramach tego programu konkursach i tym samym możliwość uzyskania wsparcia finansowego dla przygotowywanych projektów.

Projekty zmiany uchwał: budżetowej MiG Buk na 2025 rok oraz Wieloletniej Prognozy Finansowej MiG Buk na lata 2025-2044 omówiła Skarbnik MiG Buk Marzena Kalotka. Zmiany uchwały budżetowej dotyczyły między innymi realizowanych i planowanych inwestycji oraz zadań, takich jak na przykład „Poprawa dostępu do dobrej jakości edukacji przedszkolnej w MiG Buk”, „Przebudowa ul. Kwiatowej w Niepruszewie wraz z budową parkingu i drogi wewnętrznej”, „Utworzenie Aktywnego Placu Zabaw przy Miejskim Żłobku „Bukowianka” w gminie Buk poprzez budowę i doposażenie istniejącego placu zabaw” oraz przekazanej dotacji w ramach Programu Priorytetowego „Ciepłe Mieszkanie”.

Jedna ze zmian w budżecie dotyczyła przeznaczenia środków na zakup materiałów profilaktycznych w ramach realizacji działań edukacyjnych programu „Kręci mnie bezpieczeństwo nad wodą”, które zostaną zaprezentowane podczas jubileuszowych obchodów 23 rocznicy powstania Komisariatu Wodnego Policji w Poznaniu. Wniosek w tej sprawie wystosował do Burmistrza MiG Buk Komendant Wojewódzki Policji w Poznaniu nadinsp. Tomasz Olczyk. Radni przychylili się do tej propozycji, ale zobowiązali Wiceburmistrza MiG Buk Tomasza Plewę do doprecyzowania szczegółów dotyczących organizowanego wydarzenia.

Do uchwały WPF na ten rok zostały wprowadzone zmiany dotyczącego realizacji zadań, na przykład projektu „Poprawa dostępu do dobrej jakości edukacji przedszkolnej w MiG Buk”, „Budowy drogi gminnej nr 324103P wraz z infrastrukturą towarzyszącą (Otusz – Wygoda), „Przebudowa i remont dachu i poddasza budynku Urzędu MiG Buk”.

Wszystkie projekty uchwał spotkały się z akceptacją radnych.

W punkcie „sprawy bieżące” zgłoszono między innymi sprawy związane z organizacją ruchu i bezpieczeństwem: na ul. Powstańców Wielkopolskich, ul. Szewskiej w Buku, ul. Kwiatowej w Niepruszewie, ul. Otuskiej w Buku. Mówiąc o organizacji Dni Gminy Buk w Parku Sokoła radni apelowali o zapewnienie odpowiedniego porządku i bezpieczeństwa na placu zabaw – w trakcie wydarzenia.