Nowe zadania społeczne w trakcie realizacji

Podczas wspólnego posiedzenia Komisji Budżetu i Oświaty oraz Komisji Rolnictwa, Ochrony Środowiska i Spraw Socjalnych Rady Miasta i Gminy Buk, które odbyło się 19 listopada br., radni zwizytowali Świetlicę Środowiskową „Strefa Wyobraźni” oraz nową siedzibę Ośrodka Pomocy Społecznej w Buku. Omówiono projekty uchwał, inicjatywę uchwałodawczą wprowadzenia na terenie naszej gminy ograniczeń w sprzedaży napojów alkoholowych w godzinach nocnych oraz przedstawiono sprawy bieżące zgłaszane przez mieszkańców.

Z wizytą w Świetlicy Środowiskowej

W pierwszej części komisji, którą poprowadził Przewodniczący Komisji Budżetu i Oświaty Mirosław Adamczak, radni udali się z wizytą do Świetlicy Środowiskowej „Strefa Wyobraźni”, która od sierpnia br. działa w nowej siedzibie w budynku przy ul. Dworcowej 30, na parterze. Pomieszczenia zostały wyremontowane, wyposażone w nowe meble i przystosowane do pracy z dziećmi w wieku od 7 do 15 lat. Kierownik Ośrodka Pomocy Społecznej Agnieszka Słaby i inspektor ds. kultury Michalina Targosz, która zajmuje się świetlicą, szczegółowo omówiły działalność placówki.

W świetlicy, która jest otwarta od poniedziałku do piątku – w godzinach od 15:00 do 18:00 – prowadzone są zajęcia artystyczne, kreatywne, dogoterapia; dzieci mają zapewnioną pomoc w odrabianiu lekcji, prowadzone są zajęcia z promocji zdrowia, pogadanki dotyczące uzależnień od substancji psychoaktywnych i urządzeń cyfrowych, roli wysiłku fizycznego w prawidłowym funkcjonowaniu organizmu. Organizowane są również treningi kulinarne, zajęcia integracyjne (jak bezpiecznie i ciekawie spędzać czas, nazywać i wyrażać emocje, nawiązywać relacje z rówieśnikami, stosować się do zasad), z robotyki i programowania, rozwijające zainteresowania.

Radni dopytywali o potrzeby placówki, zarówno te na teraz, jak i w przyszłości. Działania świetlicy w najbliższym czasie będą ukierunkowane na zagospodarowanie ogrodu zlokalizowanego przy świetlicy, który ma być miejscem, gdzie podopieczni będą nie tylko się bawić, ale mają być też prowadzone różnego rodzaju terenowe zajęcia edukacyjne. Przy wejściu do świetlicy zostanie postawiony stojak na rowery. Docelowo, w ramach działań międzypokoleniowych, do świetlicy będą zapraszani seniorzy z Domu Dziennego Pobytu „Pogodna Jesień”, aby dzielić się swoją wiedzą i życiowymi doświadczeniami.

Radni zadeklarowali pomoc przy pracach w ogrodzie – wstępnie zaplanowano, aby jedno posiedzenie komisji zostało przeznaczone na te działania.

Świetlicy przydałby się też remont z zewnątrz, aby budynek już z daleka zachęcał dzieci do odwiedzenia tego miejsca. Docelowo – placówka ma zajmować nie tylko parter, ale cały budynek i tym samym rozszerzyć swoją działalność, w tym wydłużyć godziny otwarcia.

Ośrodek Pomocy Społecznej w nowej lokalizacji

Po wizytacji świetlicy radni udali się do Ośrodka Pomocy Społecznej, który od września br. działa w nowej lokalizacji przy ul. Dobieżyńskiej 1C, na parterze i piętrze budynku. Pomieszczenia biurowe dawnej „Bukowianki” zostały wyremontowane, wyposażone i dostosowane do potrzeb interesantów oraz zakresu działania OPS. Posiedzenie komisji kontynuowane było w salce, w której odbywają się spotkania Zespołu Interdyscyplinarnego ds. Przeciwdziałania Przemocy, grupy roboczej – związane z prowadzeniem Niebieskiej Karty, Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych, szkolenia, itp. Takim miejscem OPS nie dysponował we wcześniejszej lokalizacji – i w/w spotkania odbywały się w budynku Urzędu MiG Buk.

Kierownik OPS Agnieszka Słaby, oprowadzając radnych po pomieszczeniach, poinformowała, że mieszkańcy – klienci placówki już po tych pierwszych miesiącach po przeprowadzce doceniają nowe warunki lokalowe. Zapewnione zostały godne warunki rozpatrywania ich problemów i jest odpowiednia atmosfera przy obsłudze interesantów. – Chciałabym podziękować Państwu Radnym za podjęcie decyzji o zmianie siedziby OPS. Dziękuję Panu burmistrzowi za to, że słucha, że wie, jakie są potrzeby pomocy społecznej i stara się nam pomóc. Słowa podziękowania kieruję szczególnie do wielu innych osób, które na różnych etapach nam pomagały: do Zastępcy Burmistrza Tomasza Plewy, Kierownika Referatu Mienia i Gospodarki Komunalnej Urzędu MiG Buk Beaty Zeh-Berdychowskiej, pracowników gospodarczych urzędu.

Radni byli zgodni co do tego, że zmiana lokalizacji OPS była niezbędna – wcześniejsze warunki pracy oraz przyjmowania interesantów musiały ulec znacznej poprawie.

Podstawowe zadania OPS

Radni otrzymali opracowanie dotyczące działalności Ośrodka Pomocy Społecznej w 2025 roku, z którego wynika, że jednostka realizuje zadania własne i zlecone z zakresu pomocy społecznej, ale również z wielu innych ustaw – między innymi o świadczeniach rodzinnych, wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej, przeciwdziałaniu przemocy domowej, pomocy osobom uprawnionym do alimentów i innych. Wymienione zostały rodzaje i zakres realizowanych świadczeń rodzinnych (obsługa zasiłków rodzinnych, świadczeń i zasiłków pielęgnacyjnych, funduszu alimentacyjnego).

Bieżące zadania z zakresu pomocy społecznej obejmują między innymi rozpatrywanie wniosków o pomoc, umieszczanie klientów w DPS i schroniskach dla bezdomnych, wykonywanie pracy socjalnej i opieki środowiskowej, usługi opiekuńcze, realizacja programów ministerialnych czy samorządowych, takich jak na przykład „Posiłek w szkole i w domu”, Karta Dużej Rodziny, Wielkopolska Karta Rodziny, a w zakresie ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej – asystent rodziny.

Bon ciepłowniczy

Nowym świadczeniem, którym obecnie zajmuje się OPS jest bon ciepłowniczy. To wsparcie dla gospodarstw domowych, które doświadczają skokowego wzrostu cen ciepła systemowego dostarczanego przez przedsiębiorstwa energetyczne, czyli za pośrednictwem sieci ciepłowniczej. Świadczenie to uzależnione jest od dochodu. Jak zaznaczyła kierownik OPS Agnieszka Słaby: – W naszej gminie o bon ciepłowniczy może się ubiegać stosunkowo niewiele gospodarstw domowych, gdyż z ciepła systemowego dostarczanego przez przedsiębiorstwo energetyczne korzystają mieszkańcy Buku w trzech lokalizacjach: os. 700-lecia Miasta, os. Przyjaźni, jednego bloku przy ul. Sokoła 4. W ogólnopolskich przekazach na temat bonu ciepłowniczego niewiele mówi się na temat tych ograniczeń, co powoduje, że pracownicy OPS nierzadko spotykają się z pretensjami ze strony interesantów, którzy nie podzielają tego, że nie wszyscy mogą ubiegać się o to świadczenie. Zwracam się z prośbą do Państwa Radnych, aby w trakcie rozmów z mieszkańcami wyjaśniać to zagadnienie.

Inne działania Ośrodka

W OPS prowadzone są też działania w ramach Zespołu Interdyscyplinarnego ds. Przeciwdziałania Przemocy składającego się z 12 osób, który zajmuje się zakładaniem i monitorowaniem Niebieskich Kart oraz działaniami profilaktycznymi skierowanymi do dzieci, młodzieży i seniorów.

Ośrodek Pomocy Społecznej na bieżąco obsługuje nie tylko Świetlicę Środowiskową, ale też Kluby Seniora: w Domu Dziennego Pobytu „Pogodna Jesień” w Buku oraz Wiejskim Domu Kultury w Dobieżynie. Pierwszy z nich proponuje seniorom zajęcia ogólnousprawniające, malarstwo, taniec, jogę, rehabilitację, warsztaty muzyczne, zajęcia promujące zdrowy styl życia, kulinarne, jeden wyjazd kilkudniowy w ciągu roku oraz kilka wyjazdów jednodniowych. Klub Seniora w Dobieżynie ma w swojej ofercie zajęcia ogólnorozwojowe, kulinarne oraz promujące zdrowy styl życia.

W 2025 roku w OPS realizowane są projekty ministerialne: Asystent Osobisty Osoby Niepełnosprawnej oraz Opieka Wytchnieniowa, a także programy prowadzone dzięki pozyskanym dofinansowaniom. W ramach projektu „Budzimy zgaszone umysły, serca, nadzieje” na terenie gminy, z inicjatywy fundacji Akme, utworzony został Dziennego Domu Pobytu dla osób mających problem z utrzymaniem samodzielności z powodu stanu zdrowia, powstał Klubu Seniora z szeroką propozycją zajęć, a także zakupiono mieszkanie chronione, które jest obsługiwane przez pracowników Ośrodka oraz specjalistów zatrudnionych przez fundację Akme.

W celu ukierunkowania pomocy oraz poprawy jakości życia mieszkańców naszej gminy OPS prowadzi i rozwija współpracę z fundacjami i stowarzyszeniami, takimi jak na przykład Akme, Mental Care, Hospicjum Domowe Wielkopolskie Stowarzyszenie Opieki Paliatywnej. Są to placówki, najczęściej mające swoje siedziby w Poznaniu, które właśnie Buk wybrały na teren swojej działalności. Jak na przykład fundacja Akme, które wcześniej prowadziła Środowiskowe Centrum Zdrowia Psychicznego w Otuszu, a teraz w jeszcze szerszym zakresie realizuje różne projekty w naszej gminie.

W trakcie dyskusji zwrócono uwagę, że poprawiły się warunki materialne rodzin, ale rośnie nieporadność wychowawcza oraz przemoc rówieśnicza, której różne przejawy, takie jak popychanie, wyśmiewanie, hejt, szarpanie – są coraz bardziej zauważalne – należy podjąć stosowne działania w tym zakresie. Radni dopytywali też o koszty umieszczenia i utrzymania seniora w DPS, co jest znaczącą pozycją w budżecie gminy.

Podsumowując dyskusję, Burmistrz MiG Buk Paweł Adam powiedział: – Temat nowej siedziby dla Ośrodka Pomocy Społecznej – przez ostatnie trzy, cztery lata – wielokrotnie był podejmowany na posiedzeniach komisji i sesji. Wraz z moimi współpracownikami wizytowaliśmy różne miejsca, ale na zakup działki i budowę nowej siedziby nie było środków finansowych w budżecie gminy. Dzięki nadarzającej się okazji udało się znaleźć to miejsce na wynajem, o czym na bieżąco Państwa informowaliśmy. Dziękuję Radnym za akceptację i zrozumienie, dzięki czemu dzisiaj możemy się poszczycić tą piękną lokalizacją. Cieszą mnie głosy mieszkańców, którzy doceniają obecne warunki lokalowe OPS. Ze swej strony mogę powiedzieć, że zakres i poziom świadczonych usług społecznych na terenie naszej gminy jest na bardzo wysokim poziomie. Jednak potrzeb jest bardzo dużo, a pracy jeszcze więcej.

I kontynuował: – Dziękuję pracownikom Ośrodka Pomocy Społecznej, na czele z Panią Kierownik za zaangażowanie w te działania. Też mojemu Zastępcy Tomaszowi Plewie, Sekretarz MiG Buk Aleksandrze Wawrzyniak oraz innym pracownikom urzędu, również pracownikom gospodarczym – za pomoc w tych pracach. Chciałbym też zwrócić uwagę, że duży nakład pracy wykonawczej został zrealizowany przez lokalną firmę. Mam też nadzieję, że również inna jednostka – Biblioteka Publiczna, która funkcjonuje w dramatycznych warunkach lokalowych, w najbliższym czasie znajdzie nową lokalizację.

Z okazji Dnia Pracownika Socjalnego, który przypada 21 listopada, burmistrz złożył wszystkim pracownikom Ośrodka Pomocy Społecznej najlepsze życzenia, realizowania zadań z pomyślnością dla mieszkańców, ale też i dla własnej satysfakcji. Bycie pracownikiem socjalnym jest misją i powołaniem, ponieważ zawód ten wymaga ogromnej empatii i zaangażowania.

Omówienie projektów uchwał

W dalszej części posiedzenia komisji Sekretarz Miasta i Gminy Buk Aleksandra Wawrzyniak przedstawiła projekty uchwał, w tym dotyczący udzielenia pomocy finansowej Województwu Wielkopolskiemu na realizację zadania „Wzmocnienie wojewódzkich kolejowych przewozów pasażerskich na obszarze oddziaływania Aglomeracji Poznańskiej poprzez zwiększenie ilości połączeń kolejowych – dofinansowanie Poznańskiej Kolei Metropolitarnej”. Wsparcie finansowe ma zostać udzielone przez gminę Buk w niemałych wysokościach: 503.569 zł – w 2025 r., 528.047 zł – w 2026 r., 541.198 zł – w 2027 r., 555.651 zł – 2028 r.

Następnie przedstawiono projekt uchwały dotyczący szczegółowych zasad, trybu przyznawania i pozbawiania oraz rodzaju i wysokość nagród i wyróżnień dla zawodników, trenerów oraz osób wyróżniających się osiągnięciami w działalności sportowej, który ma zmienić regulamin przyznawania nagród z roku 2020. –  Dotychczasowe doświadczenia w procesie przyznawania nagród sportowych wskazały, że zachodzi potrzeba wprowadzenia zmian w tym zakresie. Poprzedni regulamin nie przewidywał kolegialnego organu dokonującego oceny merytorycznej złożonych wniosków. Dodatkowo, w celu podkreślenia rangi nagrody sportowej Burmistrza MiG Buk, konieczne jest ograniczenie kręgu osób, którym może zostać przyznana nagroda – mówiła Sekretarz MiG Buk Aleksandra Wawrzyniak, a radni dopytywali o szczegóły projektu uchwały, przede wszystkim o system przyznawania nagród zawodnikom oraz skład komisji konkursowej.

Projekt uchwały w zakresie zmiany uchwały budżetowej Miasta i Gminy Buk na rok 2025 szczegółowo omówiła Skarbnik MiG Buk Marzena Kalotka. Zaproponowane zmiany dotyczyły między innymi realizacji bieżących zadań w zakresie oświaty i wychowania, ochrony zdrowia, bezpieczeństwa publicznego i ochrony przeciwpożarowej, kultury i ochrony dziedzictwa narodowego, a także pozyskanych dotacji z budżetu państwa na realizację zadań z Programu Ochrony Ludności i Obrony Cywilnej na lata 2025-2036, w tym na zakup nieruchomości w Buku z przeznaczeniem na utworzenie magazynu ochrony ludności i obrony cywilnej czy też wpływów z tytułu kar i odszkodowań wynikających z umów.

Do uchwały Wieloletniej Prognozy Finansowej Miasta i Gminy Buk na ten rok zostały wprowadzone zmiany dotyczące realizacji zadań takich jak projekt „Poprawa dostępu do dobrej jakości edukacji przedszkolnej w MiG Buk”, programy: Ochrony Zdrowia Psychicznego MiG Buk, Polityki Zdrowotnej MiG Buk, czy też bieżących zadań, takich jak na przykład dowozy szkolne.

Wszystkie projekty uchwał spotkały się z akceptacją radnych.

Zakaz sprzedaży alkoholu w godzinach nocnych

Ponadto zaprezentowana została inicjatywa uchwałodawcza Burmistrza Miasta i Gminy Buk w zakresie wprowadzenia zakazu sprzedaży napojów alkoholowych przeznaczonych do spożycia poza miejscem sprzedaży w godzinach nocnych – pomiędzy godziną 22:00 a 6:00 na terenie całej gminy. Funkcjonujące na terenie MiG Buk sklepy oraz stacje benzynowe prowadzące nocną sprzedaż napojów alkoholowych są bowiem szczególnie uciążliwe dla mieszkańców ze względu na znaczącą liczbę osób dokonujących zakupów napojów alkoholowych w tych placówkach po godzinie 22:00. Dodatkowym skutkiem spożywania zakupionego alkoholu w miejscach publicznych jest notoryczne zaśmiecanie przestrzeni publicznej poprzez pozostawianie pustych opakowań po napojach alkoholowych oraz fragmentów porozbijanego szkła, a ponadto zakłócania ciszy nocnej.

Jak powiedział Zastępca Burmistrza Tomasz Plewa: – Zaproponowane działania są związane z ogólnopolską tendencją wprowadzenia ograniczeń w dostępie do swobodnego nabywania alkoholu – w kraju jest już prawie 200 gmin, które zdecydowały się na takie ograniczenia. Ponadto wychodzimy naprzeciw oczekiwaniom lokalnej społeczności wobec władz MiG Buk, aby podejmować działania skutkujące poprawą bezpieczeństwa w gminie oraz przeciwdziałające alkoholizmowi. Alkohol zakupiony w godzinach nocnych jest najczęściej spożywany w bezpośrednim sąsiedztwie sklepów, a także w innych miejscach publicznych,  wpływa na obniżenie poczucia bezpieczeństwa mieszkańców oraz zwiększa ryzyko zakłóceń porządku publicznego i aktów wandalizmu dokonywanych pod jego wpływem.

Radni otrzymali projekt uchwały w tym zakresie oraz wykaz ilościowy punktów sprzedaży działających na terenie naszej gminy, których planowany zakaz by dotyczył. Temat ten zostanie szczegółowo omówiony na najbliższych komisjach Rady, co umożliwi dalsze formalne procedowanie tej uchwały. Ale już teraz można powiedzieć, że inicjatywa spotkała się z aprobatą radnych. Podczas dyskusji na ten temat pojawiło się zapytanie, czy byłaby możliwość wydłużenia godzin zakazu sprzedaży alkoholu pomiędzy 22:00 a 8:00, bo jak wynika z badań w godz. 6:00 do 8:00 odnotowuje się zwiększony zakup i spożycie alkoholu – w drodze do pracy.

W dalszej kolejności, jeżeli gmina zdecyduje się na wprowadzenie powyższych ograniczeń, zanim projekt uchwały trafi pod obrady Rady, niezbędne będzie wcześniejsze zaopiniowanie projektu uchwały przez sołectwa oraz przeprowadzenie konsultacji społecznych, w ramach których mieszkańcy będą mogli się wypowiedzieć na ten temat.

Sprawy bieżące

Radni zgłaszali sprawy mieszkańców, które dotyczyły między innymi wyrównania i stanu dróg gminnych, długiego czasu oczekiwania na otwarcie zapór na przejazdach kolejowych w Dobieżynie i Szewcach, zmian w rozkładzie jazdy PKS w soboty i niedziele, stanu wiat przystankowych, wysokich rachunków za prąd w Wiejskim Domu Kultury w Otuszu, przeglądu ul. Wodnej i Topolowej.

Ponadto podczas komisji pozytywnie zostały zaopiniowane projekty uchwał dotyczące:

– przyjęcia na 2026 rok Programu współpracy Miasta i Gminy Buk z organizacjami pozarządowymi oraz podmiotami wymienionymi w art. 3 ust. 3 ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie.

– zmiany Statutu Ośrodka Pomocy Społecznej w Buku.