Radni pozytywnie zaopiniowali projekt budżetu na 2025 rok

Projekt budżetu Miasta i Gminy Buk na 2025 rok został jednomyślnie zaakceptowany przez radnych podczas wspólnego posiedzenia komisji: Budżetu i Oświaty oraz Rolnictwa, Ochrony Środowiska i Spraw Socjalnych Rady MiG Buk, które odbyło się 4 grudnia br. Pozytywnie został też zaopiniowany projekt Wieloletniej Prognozy Finansowej Miasta i Gminy Buk na lata 2025-2044.

Przewodniczący Komisji Budżetu i Oświaty Mirosław Adamczak omówił projekt budżetu MiG Buk na 2025 rok. Zgodnie z procedurami, radni odpowiednio wcześniej otrzymali szczegółowe materiały i zestawienia dotyczące projektu budżetu na nowy rok, który został też przekazany do zaopiniowania Regionalnej Izbie Obrachunkowej w Poznaniu.

Projekt budżetu na 2025 rok

Projekt budżetu na 2025 rok zakłada łączną kwotę dochodów w wysokości 115.488.828,47 zł, z tego dochody bieżące: 94.166.809,41 zł, dochody majątkowe: 21.322.019,06 zł. Zaproponowano łączną kwotę wydatków w wysokości: 122.089.309,84 zł, z tego wydatki bieżące: 91.890.486,08 zł, wydatki majątkowe: 30.198.823,76 zł, w tym wydatki inwestycyjne i wydatki na programy finansowane z udziałem środków zewnętrznych.  Deficyt budżetu w kwocie 6.600.481,37 zł planuje się pokryć z zaciągniętych pożyczek i kredytów. Określono łączną kwotę planowanych przychodów budżetu w wysokości 9.413.293,29 zł, rozchodów: 2.812.811,92 zł. Kwoty dotacji udzielanych z budżetu Miasta i Gminy Buk dla jednostek sektora finansów publicznych mają wynieść 5.205.864,00 zł, dla jednostek spoza sektora finansów publicznych – 9.565.280,00 zł. Określa się dochody w wysokości 360.000,00 zł z tytułu wydawania zezwoleń na sprzedaż napojów alkoholowych i 100.000,00 zł z tytułu części opłaty za zezwolenia na sprzedaż napojów alkoholowych oraz wydatki w kwocie 49.658,00 zł na realizację zadań określonych w gminnym programie profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych.

Zaplanowano też limit zobowiązań z tytułu zaciągniętych kredytów i pożyczek oraz emitowanych papierów wartościowych w kwocie 25.412.811,92 zł, w tym na pokrycie występującego w ciągu roku przejściowego deficytu budżetu 6.600.481,37 zł. Określono też kwotę, do której burmistrz może samodzielnie zaciągać zobowiązania – w wysokości 5.000.000 zł.

W uzasadnieniu do projektu budżetu czytamy, że o dochodach w gminie decydują przede wszystkim wpływy z podatków i opłat lokalnych, czyli z podatku od nieruchomości, rolnego, leśnego, środków transportowych, działalności gospodarczej, opłaty targowej czy za zezwolenia na sprzedaż napojów alkoholowych. Dochody budżetu na 2025 r. ustalono w wysokości 115.488.828,47 zł, w tym jakże ważne wpływy z podatku dochodowego od osób fizycznych w wysokości 48.355.741,09 zł oraz z podatku dochodowego od osób prawnych w wysokości – 5.609.663,26 zł. Dotacje i środki przeznaczone na inwestycje zaplanowano w kwocie 19.201.019,06 zł.

W przekazanych radnym materiałach zawarte zostały między innymi plany: dochodów, wydatków i zadań inwestycyjnych; dochodów i wydatków (związanych z realizacją zadań z zakresu administracji rządowej zleconych gminie i innych zadań realizowanych w drodze porozumień), przychodów i rozchodów. I tak zaplanowane dochody od osób prawnych, osób fizycznych i innych jednostek nieposiadających osobowości prawnej oraz wydatki związane z ich poborem, czyli łącznie podatki zaplanowano, że mają wynieść 82.347.393,35 zł. Wpływy z podatków: rolnego, leśnego, od czynności cywilnoprawnych, podatków i opłat lokalnych od osób prawnych i innych jednostek organizacyjnych – 16.914.338,00 zł; wpływy z podatków: rolnego, leśnego, od spadków i darowizn, od czynności cywilno-prawnych oraz podatków i opłat lokalnych od osób fizycznych – 7.849.451,00 zł.

Zaplanowane inwestycje i zadania na 2025 rok

Wydatki w wysokości 122.089.309,84 zł, z podziałem na bieżące i majątkowe, obejmują między innymi „transport i łączność”, na co zaplanowano najwyższą kwotę w wydatkach – 12.499.769,00 zł, zostaną przeznaczone na takie inwestycje jak między innymi:

– budowa drogi gminnej nr 324103P wraz z infrastrukturą towarzyszącą (Otusz – Wygoda) – 5.077.000 zł;

– budowa ul. Ogrodowej w Wielkiej Wsi – 2.100.000 zł;

– przebudowa ul. Kwiatowej w Niepruszewie wraz z budową parkingu i drogi wewnętrznej – 3.000.000 zł.

Wydatki na „oświatę i wychowanie” wyniosą 43.552.597,54 zł i obejmują przede wszystkim wydatki bieżące jednostek budżetowych związane z realizacją ich statutowych zadań, wynagrodzenia i składki od nich naliczane, ale też realizacją zadań wymagających stosowania specjalnej organizacji nauki i metod pracy dla dzieci w przedszkolach, oddziałach przedszkolnych w szkołach podstawowych i innych formach wychowania przedszkolnego, też realizacją programów: „Eko-adaptacja i Eko-edukacja w Mieście i Gminie Buk poprzez budowę infrastruktury przyrodniczo-dydaktycznej i nowe formy zajęć edukacyjnych kształtujących świadomość ekologiczną” czy „Poprawy dostępu do dobrej jakości edukacji szkolnej w Mieście i Gminie Buk”.

W dziale „gospodarka komunalna i ochrona środowiska” zaplanowano wydatki w wysokości 6.430.571,00 zł, w tym między innymi na oczyszczanie miasta i wsi – 560.000,00 zł, utrzymanie zieleni w miastach i gminach – 568.000 zł, oświetlenie ulic, placów i dróg – 2.240.800,00 zł.

Wydatki na „kultura i ochrona dziedzictwa narodowego” zaplanowano w wysokości 5.503.808,23 zł, w tym na domy i ośrodki kultury, świetlice i kluby, bibliotekę, ochronę zabytków i opiekę nad zabytkami. Z kolei na kulturę fizyczną – 9.220.870,95 zł, w tym na realizację zadania „Budowa hali sportowej z częścią socjalno-bytową i infrastrukturą towarzyszącą w Dobieżynie”.

Uzupełnieniem do projektu uchwały budżetowej na 2025 rok jest projekt uchwały dotyczący Wieloletniej Prognozy Finansowej Miasta i Gminy Buk na lata 2025-2044.

Reform finansów jednostek samorządu terytorialnego

Przewodniczący Komisji Budżetu i Oświaty Mirosław Adamczak podsumowując projekt budżetu gminy na 2025 roku powiedział: – Zastanawiam się, gdzie są pieniądze obiecane przez rząd, w związku z reformą finansów jednostek samorządu terytorialnego. Okazuje się, że wzrostu dochodów z budżetu państwa dla samorządu tak naprawdę nie ma, bo została zlikwidowana subwencja oświatowa i nastąpiło jedynie przesunięcie środków w tabeli finansów – subwencję oświatową zastąpiła subwencja ogólna.

Burmistrz MiG Buk Paweł Adam mówił: – Reforma finansów jednostek samorządu terytorialnego zakłada odejście od obecnej obowiązującej zasady, że dochód samorządów z tytułu PIT i CIT naliczany jest od podatku należnego danej jednostce samorządu terytorialnego. I tak dochody w zakresie oświaty wynoszą 25 mln zł, a na te zadania nasza gmina wydaje o wiele więcej. Odchodzi się od subwencji oświatowej, która jest teraz uwzględniona w ramach tzw. „potrzeb finansowych gminy”. W tym względzie Ministerstwo Finansów zastosowało specjalny algorytm, a postulowana przez samorządy od wielu lat potrzeba finansowania oświaty w 100 procentach z budżetu państwa, nie została uwzględniona. Dotychczas budżet państwa finansował oświatę gminną w 40-60 procentach, a teraz w ramach reformy „potrzeby finansowe jednostek samorządu terytorialnego” będą wyliczane jako dochody samorządu z PIT i CIT jako procent od dochodów podatników z terenu danej jednostki samorządu terytorialnego, czyli im bogatsze społeczeństwo, tym budżet będzie większy lub im większa liczba mieszkańców, tym większa liczba potrzeb, ale też większy dochód. Rokiem bazowym w tych przeliczeniach został ustalony 2022 rok, a przypomnę, że to był rok, kiedy do lipca trwała jeszcze pandemia i życie społeczne było zamrożone. W 2022 roku, dla gminy Buk dochody podatników, którzy wskazują Miasto i Gminę Buk jako swoje miejsce zamieszkania, wyniosły 504 mln zł, CIT – 270 mln zł. Wskaźnik waloryzacji został określony dla poszczególnych gmin, w tym dla naszej gminy na poziomie 137,10 procent dla PIT, a dla CIT – 129,50 procent. Tak więc zwaloryzowane dochody podatników na 2025 r. określone zostały na wysokości dla podatków fizycznych – 690.796.000 zł,  dla osób prawnych – 350.600.000 zł. Stawka udziału została określona dla PIT – 7 procent, dla CIT – 1,60 procent. Naliczony dochód dla naszej gminy na 2025 r., według projektu ustawy budżetowej, określony został na 53.965.404 zł: dla PIT w wysokości 48.355.741 zł, a dla CIT – 5.609.663 zł. Wydatki gminy Buk w zakresie oświaty na koniec 2024 r. wyniosły 40 mln zł, na przyszły rok planowane wydatki w tym zakresie mają wynieść 41.277.472 zł. Nasze potrzeby oświatowe zostały wyliczone przez Ministerstwo Finansów na w wysokości 25.978.000 zł.

W komentarzu do projektu budżetu burmistrz mówił, że w nowym roku prowadzone będą inwestycje, które zostały zainicjowane w tym roku. – Niestety nie wszystkie planowane zadania zostały uwzględnione, takie jak na przykład budowa remiz OSP, oświetlenie i nawodnienie płyty boiska OSiR w Buku, wiata w Otuszu – to nie znaczy, że nie będą one realizowane. Gmina będzie się ubiegać o kolejne dofinansowania i jest szansa, że inne zadania też zostaną uwzględnione w budżecie na 2025 rok. Takim przykładem, że na bieżąco pozyskujemy środki zewnętrzne jest dofinansowanie w wysokości 2,5 mln zł na budowę hali sportowej w Dobieżynie, które ostatnio otrzymaliśmy dodatkowo z Ministerstwa Sportu.

Burmistrz za przygotowanie planu finansowego gminy na 2025 rok podziękował przede wszystkim Pani Skarbnik Miasta Gminy Buk Marzenie Kalotce i jej poprzedniczce Aleksandrze Szajek oraz całemu zespołowi Referatu Finansowo-Budżetowego Urzędu MiG Buk.

Dyskusja nad projektem budżetu na 2025 rok

Pytania radnych dotyczyły między innymi dochodów z tytułu odpłatnego nabycia prawa własności oraz prawa użytkowania wieczystego nieruchomości, wpływów z podatku od czynności cywilno-prawnych; też wydatków: związanych z dowożenie uczniów do szkół, na oświatę, administrację publiczną, obronę cywilną. Dopytywano o zaplanowane na 2025 rok inwestycje, takie jak na przykład budowa dwupoziomowego skrzyżowania na przejeździe kolejowym w ciągu drogi powiatowej nr 2947 Buk – Szewce czy budowa garaży dla OSP.

Zapytania dotyczyły też inwestycji zawartych w Wieloletniej Prognozie MiG Buk, takich jak na przykład zagospodarowanie i koncepcja rewitalizacji rynku. Dopytywano też jakie może być maksymalne zadłużenie gminy.

W trakcie dyskusji poruszono temat, że niektórzy mieszkańcy gminy Buk płacą podatki w innych gminach lub miastach, gdzie są zameldowani, a faktycznie mieszkają w naszej gminie, gdzie uczą się ich dzieci lub chodzą do przedszkola lub żłobka, gdzie spędzają swój wolny czas w instytucjach kulturalnych czy sportowych czy korzystają z komunikacji gminnej. Radni poparli propozycję burmistrza, aby zaapelować do tych mieszkańców by płacili podatki w gminie Buk.

W rezultacie dyskusji i po uzyskaniu odpowiedzi na zadane pytania, radni jednomyślnie zaopiniowali projekt budżetu na 2025 rok oraz projekt Wieloletniej Prognozy Finansowej Miasta i Gminy Buk na lata 2025-2044.

Zadłużenie gminy

Burmistrz odniósł się ponadto do informacji, która pojawiła się ostatnio w mediach społecznościowych – zarzucono obecnemu burmistrzowi zadłużenie gminy na 70 mln zł. – Poprzedni burmistrz zadłużył gminę na 15 mln zł, a zadłużenie gminy zaciągnięte w poprzedniej kadencji zostanie spłacone dopiero w 2025 r. i na ten cel zostały zaciągnięte obligacje w wysokości 2.300.000 zł. W 2026 r. zostanie spłacone zadłużenie w wysokości 1.620.000 zł zaciągnięte za kadencji poprzedniego burmistrza. Faktyczne zadłużenie gminy przez poprzednią Radę MiG Buk i władze samorządowe wynosiło 18.920.000 zł, do tego odsetki, co daje kwotę 20.154.390 zł. Ponadto spółka Zakład Gospodarki Komunalnej dopiero w tym roku spłaciła 7 mln zł pożyczki zaciągniętej na Oczyszczalnię Ścieków w Wielkiej Wsi, a i tak po tak krótkim czasie po przeprowadzeniu tej inwestycji trzeba podejmować działania naprawcze i pozyskiwać kolejne środki na jej rozbudowę. Reasumując, zadłużenie gminy poprzedniej kadencji wynosiło prawie 28 mln zł, które dopiero w obecnej kadencji zostanie spłacone – wyjaśniał burmistrz.

Burmistrz kontynuował: – Stan mienia komunalnego w okresie sześciu lat, odkąd pełnię funkcję burmistrza, jest szacowany na kwotę ponad 202 mln zł. Trzeba zdawać sobie sprawę, że zaciągnięte zobowiązania długoterminowe są przeznaczane na infrastrukturę wyrażoną w mieniu komunalnym – jest to inwestycja w mienie gminne. W okresie pomiędzy 2018 a 2024 rokiem nastąpił wzrost w mieniu gminnym o kwotę ponad 76 mln zł i tym samym nastąpił dynamiczny rozwój gminy.

W trakcie dyskusji na ten temat radni zwrócili uwagę, że burmistrz przedstawia projekty i propozycje w zakresie budżetu gminy, ale to Rada Miasta i Gminy podejmuje ostateczne decyzje w formie uchwał. Ponadto zaciągane obligacje umożliwiają realizację nowych inwestycji, których oczekują mieszkańcy.

Podwyżki diet sołtysów

Omówiono też wniosek sołtysów, którzy zwrócili się do Przewodniczącego Miasta i Gminy Buk Andrzeja Jankowskiego o podwyżkę diet. W piśmie czytamy: „Ostatnia podwyżka była w 2019 r. Obecnie dieta wynosi 600 zł. Urząd Miasta i Gminy nakłada na nas coraz więcej obowiązków. Ze względu na coraz większe koszty – sołtysi oczekują podwyżki o 400 zł od 1 stycznia 2025 roku do wysokości 1000 zł”.

Radni po dyskusji postanowili, że zostanie w tym celu przygotowany stosowny projekt uchwały Rady MiG Buk i diety sołtysów, tym samym wzrosną prawdopodobnie o 200 zł.

Sprawy bieżące

Zapytania radnych dotyczyły między innymi petycji mieszkańców i właścicieli nieruchomości na terenie miejscowości Szewce, a dotyczącej fotowoltaiki; wyrównania dziur przy ul. Dobieżyńskiej w Buku, lamp i chodnika na ul. Stęszewskiej, chodników na ul. Rolnej i ul. Smugi, ankiety dotyczącej badań klimatu rowerowego.

Ponadto burmistrz zaprosił wszystkich na obchody Powstania Wielkopolskiego 27 grudnia 2024 r. o godzinie 11 oraz na Koncert Noworoczny, który odbędzie się 25 stycznia 2025 r. o godzinie 17:00.

Podczas VII sesji Rady Miasta i Gminy Buk podjęto uchwały w zakresie:

– udzielenia pomocy finansowej w formie dotacji celowej Powiatowi Poznańskiemu na pokrycie kosztów zlecenia wykonywania zadań izby wytrzeźwień;

– zmiany uchwały Nr XXXVII/259/2017 Rady Miasta i Gminy Buk z dnia 26 września 2017 r. w sprawie udzielenia dotacji celowej na dofinansowanie wymiany źródeł ogrzewania węglowego na ekologiczne źródła energii.